ચોક્કસ તાપમાને $2 NO _{( g )}+ Cl _{2( g )} \rightarrow 2 NOCl_{( g )}$ આ પ્રક્રિયાનો વિકલન વેગ નિયમ મેળવવા કરેલા ત્રણ પ્રયોગોના પરિણામો નીચે પ્રમાણે છે.
પ્રયોગ ક્રમ |
પ્રક્રિયકોની મૂળ સાંદ્રતા $mol\, L ^{-1}$ |
પ્રક્રિયાનો મૂળ વેગ $=\frac{d\left[ Cl _{2}\right]}{d t}\, mol\, L ^{-1} \,s ^{-1}$ |
||
$[NO]$ | $[Cl_2]$ | |||
$(i)$ | $0.01$ | $0.02$ | $3.5 \times 10^{-4}$ | |
$(ii)$ | $0.25$ | $0.02$ | $1.75 \times 10^{-3}$ | |
$(iii)$ | $0.01$ | $0.06$ | $1.05 \times 10^{-3}$ |
$(a)$ પ્રક્રિયાનો ક્રમ ગણો.
$(b)$ વેગ અચળાંક ગણો.
$(a)$ વેગ $=-\frac{d\left[ Cl _{2}\right]}{d t}=k[ NO ]^{\frac{1}{2}}\left[ Cl _{2}\right]^{1}$
પ્રક્રિયા ક્રમ $=\frac{1}{2}+1=\frac{3}{2}=1.5$
$(b)$ $k=0.175\left( mol L ^{-1}\right)^{-\frac{1}{2}} s ^{-1}$
$H_{2(g)} + Br_{2(g)} \rightarrow 2HBr_{(g)}, $ પ્રક્રિયા માટે જે પરથી પ્રાયોગિક માહિતી સૂચવે છે. દર $= K[H_2][Br_2]^{1/2}$ તો પ્રક્રિયા માટે પ્રક્રિયાનો દર અને આણ્વીયતા શોધો.
પ્રક્રિયા${H_{2\left( g \right)}} + {I_{2\left( g \right)}} \to 2H{I_{\left( g \right)}}$ માટેની શક્ય ક્રિયાવિધિ નીચે મુજબ છે.
${I_2}\,\underset{{{K_{ - 1}}}}{\overset{{{K_1}}}{\longleftrightarrow}}\,2I\,$ (fast step)
$2I + {H_2}\xrightarrow{{{K_2}}}2HI$ (slow step)
તો પ્રક્રિયાનો વેગનિયમ જણાવો.
નીચેની ખાલી જગ્યા પૂરો :
$1.$ પ્રક્રિયાનો વેગ ....... તબક્કા ઉપર છે.
$2.$ દ્વિઆણ્વીય પ્રક્રિયામાં એક સાથે ....... સ્પિસીઝ વચ્ચે ...... થાય છે.
$3.$ પ્રક્રિયાનો ક્રમ તે ....... રીતે નક્કી થાય છે.
નીચેની પ્રક્રિયાના વેગ અચળાંકના એકમ આપો :
$1.$ $\frac {1}{2}$ ક્રમ
$2.$ $\frac {3}{2}$ ક્રમ
પ્રક્રિયાની શ્રેણીમાં $A\,\xrightarrow{{{K_1}}}\,\,\,B\,\,\,\xrightarrow{{{K_2}}}\,\,\,C\,\,\,\xrightarrow{{{K_3}}}\,\,\,D\,\,;\,\,{K_3}\,\,\, > \,\,\,{K_2}\,\,\, > \,\,{K_1},$તો પ્રક્રિયાનો દર ક્યા તબબકા વડે નક્કી થશે ?