અન્યોન્ય પ્રેરકત્વ માટેનું સૂત્ર એકબીજાની નજીક રાખેલાં ગૂંચળા માટે મેળવો. આ વાક્ય સમજાવો
અન્યોન્ય પ્રેરકત્વ માટેનું સૂત્ર એકબીજાની નજીક રાખેલાં ગૂંચળા માટે મેળવો. આ વાક્ય સમજાવો
આકૃતિમાં દર્શાવ્યા અનુસાર ગૂંચળ $C _{2}$ માંથી વહેતા પ્રવાહમાં ફેરફાર કરવાથી ગૂંચળા $C _{1}$ ના સ્થાને પ્રેરિત $emf$ ઉત્પન્ન થશે.
જો $C _{1}$ ગૂંચળાના આંટા $N _{1}$ હોય, તો તેની સાથે સંકળાયેલ ફલક્સ $N _{1} \phi_{1}$ હોય તો,
$N _{1} \phi_{1} \propto I _{2}$
$\therefore N _{1} \phi_{1}= MI _{2}$
બંને બાજુનુ સમયની સાપેક્ષે વિક્લન કરતાં,
$\frac{d\left( N _{1} \phi_{1}\right)}{d t}= M \frac{d I _{2}}{d t}$
પણ ફેરેડેના નિયમ પરથી,
$-\varepsilon= M \frac{d I _{2}}{d t}$
$\therefore \varepsilon =- M \frac{d I _{2}}{d t}$
આમ, નજીકમાં રાખેલાં ગૂંચળા પૈકી કોઈ એકમમાં વિદ્યુતપ્રવાહ બદલાય તો બીજા ગુંચળામાં $emf$ પ્રેરિત થાય છે. આ પ્રેરિત $emf$ નું મૂલ્ય વિદ્યુતપ્રવાહના ફેરફરના દર અને બે ગૂંચળાના અન્યોન્ય પ્રેરકત્વના મૂલ્ય પર આધારિત છે.
Similar Questions
બે અક્ષીય કોઈલને એકબીજાથી પાસપાસે ગોઠવતા તેનાં અનોન્ય પ્રેરણ $5\,mH$ મળે છે.જો વિદ્યુત પ્રવાહ $50 \sin 500\,t$ જેટલું એેક કોઈલસાંથી પસાર થતું હોય તો બીજી કોઈલમાં પ્રેરીત મહત્તમ $emf$ નું મુલ્ય
બે અક્ષીય કોઈલને એકબીજાથી પાસપાસે ગોઠવતા તેનાં અનોન્ય પ્રેરણ $5\,mH$ મળે છે.જો વિદ્યુત પ્રવાહ $50 \sin 500\,t$ જેટલું એેક કોઈલસાંથી પસાર થતું હોય તો બીજી કોઈલમાં પ્રેરીત મહત્તમ $emf$ નું મુલ્ય
$l$ બાજુવાળી ચોરસ લૂપને $L (L > l)$ બાજુવાળી મોટી ચોરસ લૂપને સમકેન્દ્રીય રીતે મૂકેલ છે,તો બંને વચ્ચે અનોન્યપ્રેરકત્વ કોના સપ્રમાણમાં હોય?
$l$ બાજુવાળી ચોરસ લૂપને $L (L > l)$ બાજુવાળી મોટી ચોરસ લૂપને સમકેન્દ્રીય રીતે મૂકેલ છે,તો બંને વચ્ચે અનોન્યપ્રેરકત્વ કોના સપ્રમાણમાં હોય?
- [IIT 1998]
$\mathrm{l}$ લંબાઈના બે સમાલિય સોલેનોઇડના તંત્રનું અન્યોન્ય પ્રેરકત્વનું સૂત્ર જણાવો.
$\mathrm{l}$ લંબાઈના બે સમાલિય સોલેનોઇડના તંત્રનું અન્યોન્ય પ્રેરકત્વનું સૂત્ર જણાવો.
$\ell$ લંબાઈની બાજુ ધરાવતી એક નાની ચોરસ લુપને, $L$ લંબાઈની બાજુ ધરાવતી એક મોટી ચોરસ લુપની અંદર મૂકેલી છે. $\left(\mathrm{L}=\ell^2\right)$ આ બંને લુપના કેન્દ્રો સંપાત થાય છે તથા બંને લુપ એક જ સમતલમાં છે. આપેલ તંત્રનું અન્યો અન્ય પ્રેરક્ત્વ $\sqrt{\mathrm{x}} \times 10^{-7} \mathrm{H}$ હોય તો $\mathrm{X}=\ldots . . .$.
$\ell$ લંબાઈની બાજુ ધરાવતી એક નાની ચોરસ લુપને, $L$ લંબાઈની બાજુ ધરાવતી એક મોટી ચોરસ લુપની અંદર મૂકેલી છે. $\left(\mathrm{L}=\ell^2\right)$ આ બંને લુપના કેન્દ્રો સંપાત થાય છે તથા બંને લુપ એક જ સમતલમાં છે. આપેલ તંત્રનું અન્યો અન્ય પ્રેરક્ત્વ $\sqrt{\mathrm{x}} \times 10^{-7} \mathrm{H}$ હોય તો $\mathrm{X}=\ldots . . .$.
- [JEE MAIN 2024]
જ્યારે $R$ ત્રિજ્યાની નાની વર્તુળાકાર લૂપને $L$ પરિમાણના મોટા ચોરસ લૂપમાં મૂકવામાં આવે $(L \gg R)$ તો આ પ્રકારની ગોઠવણી માટે અન્યોન્ય પ્રેરણનું મૂલ્ય શોધો.
જ્યારે $R$ ત્રિજ્યાની નાની વર્તુળાકાર લૂપને $L$ પરિમાણના મોટા ચોરસ લૂપમાં મૂકવામાં આવે $(L \gg R)$ તો આ પ્રકારની ગોઠવણી માટે અન્યોન્ય પ્રેરણનું મૂલ્ય શોધો.
- [JEE MAIN 2023]