પ્રક્રિયા $2 \mathrm{H}_{2}(\mathrm{g})+2 \mathrm{NO}(\mathrm{g}) \rightarrow \mathrm{N}_{2}(\mathrm{g})+2 \mathrm{H}_{2} \mathrm{O}(\mathrm{g})$ માટે અવલોકન વેગ રજૂઆત, વેગ $=\mathrm{k}_{\mathrm{f}}[\mathrm{NO}]^{2}\left[\mathrm{H}_{2}\right]$ છે. તો પ્રતિગામી પ્રક્રિયા માટે વેગ રજૂઆત જણાવો.
$\mathrm{k}_{\mathrm{b}}\left[\mathrm{N}_{2}\right]\left[\mathrm{H}_{2} \mathrm{O}\right]^{2} /[\mathrm{NO}]$
$\mathrm{k}_{\mathrm{b}}\left[\mathrm{N}_{2}\right]\left[\mathrm{H}_{2} \mathrm{O}\right]$
$\mathrm{k}_{\mathrm{b}}\left[\mathrm{N}_{2}\right]\left[\mathrm{H}_{2} \mathrm{O}\right]^{2}$
$\mathrm{k}_{\mathrm{b}}\left[\mathrm{N}_{2}\right]\left[\mathrm{H}_{2} \mathrm{O}\right]^{2} /\left[\mathrm{H}_{2}\right]$
સમાન તાપમાન પર એક પ્રક્રિયા ત્રણ તબકકકાઓમાં થાય છે. સમગ્ર વેગ અચળાંક $K=\frac{K_1 K_2}{K_3}$ છે. જો $\mathrm{Ea}_1, \mathrm{Ea}_2$ અને $Еаз$ એં અનુક્મે $40,50$ અને $60 \mathrm{~kJ} / \mathrm{mol}$ હોય તો, સમગ્ર Ea $\mathrm{kJ} / \mathrm{mol}$છે.
પ્રકિયા $2X + Y \to X_2Y$ નીચેની ક્રિયાવિધિને અનુસરે છે.
$2X \rightleftharpoons {X_2}$
${X_2} + Y \to {X_2}Y\,\left( {slow} \right)$
તો પ્રક્રિયાકમ જણાવો.
$310\,K$ તાપમાને $Cl _{2( g )} + 2NO _{( g )} \rightarrow 2 NOCl_{( g )}$ આ પ્રક્રિયાનો વિકલન વેગ નક્કી કરવા માટે કરેલા ત્રણ પ્રયોગોના પરિણામો નીચે પ્રમાણે છે.
પ્રયોગ ક્રમ |
પ્રક્રિયકોની મૂળ સાંદ્રતા $mol\, L ^{-1}$ |
પ્રક્રિયાનો મૂળ વેગ $=\frac{d\left[ Cl _{2}\right]}{d t}\, mol\, L ^{-1} \,s ^{-1}$ |
||
$[Cl_2]$ | $[NO]$ | |||
$(i)$ | $0.06$ | $0.03$ | $0.0054$ | |
$(ii)$ | $0.06$ | $0.08$ | $0.0384$ | |
$(iii)$ | $0.02$ | $0.08$ | $0.0128$ |
$(a)$ પ્રક્રિયાનો વિકલન વેગ નિયમ તારવો.
$(b)$ પ્રક્રિયાનો ક્રમ ગણો.
$(c)$ વેગ અચળાંકનું મૂલ્ય ગણો.
નીચે આપેલા કોષ્ટકમાં આપેલ પરિણામો નીચેની પ્રક્રિયાના ગતિ અભ્યાસ દરમિયાન પ્રાપ્ત થયા:
$2 A + B \longrightarrow C + D$
પ્રયોગ | $[ A ] / molL ^{-1}$ | $[ B ] / molL ^{-1}$ | પ્રાથમિક $rate/molL$ $^{-1}$ $\min ^{-1}$ |
$I$ | $0.1$ | $0.1$ | $6.00 \times 10^{-3}$ |
$II$ | $0.1$ | $0.2$ | $2.40 \times 10^{-2}$ |
$III$ | $0.2$ | $0.1$ | $1.20 \times 10^{-2}$ |
$IV$ | $X$ | $0.2$ | $7.20 \times 10^{-2}$ |
$V$ | $0.3$ | $Y$ | $2.88 \times 10^{-1}$ |
આપેલા ટેબલ માં $X$ અને $Y$ અનુક્રમે શું હશે ?
પ્રક્રિયાની આણ્વીકતા એટલે શું ? તેમના પ્રકાર ઉદાહરણથી સ્પષ્ટ કરો.