બંધક્રમાંક એટલે શું ? યોગ્ય ઉદાહરણ આપી સમજાવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

લૂઈસ પ્રમાણે બંધક્રમાંક : લૂઈસ પ્રમાણે બંધક્રમાંક એટલે અણુમાંના બંધમાં બે પરમાણુઓઓની વચ્ચે ભાગીદારીનાં ઈલેક્ટ્રોનયુગ્મની સંખ્યા.

ઉદા. $H _{2}, F _{2}, Cl _{2}, HCl$ માં બંધક્રમાંક એક છે અને તે દરેકમાં ભાગીદારીનું ઈલેક્ટ્રોંનયુગ્મ $16$ છે પણ $O _{2}$ માં બંધક્રમાંક બે અને $N _{2}$ માં ત્રણ છે. કારણકે તેઓમાં બે પરમાણુ વચ્ચે ભાગીદારીનાં ઈલેક્ટ્રોનયુગ્મોની સંખ્યા અનુક્રમે $2$ અને $3$ છે.

$MO$ સિદ્ધાંત પ્રમાણે બંધક્રમાંક $(BO)$ : $\frac{1}{2}\left( N _{ b }- N _{ a }\right)$

જ્યાં, $N _{ b }= BMO$ ના કુલ બંધકારક ઇલેક્ટ્રોનની સંખ્યા

$N _{ a }= ABMO$ ના કુલ અબંધકારક ઇલેક્ટ્રોનની સંખ્યા

અણુની $MO$ માં રહેલા બંધકારક અને અબંધકારક ઇલેક્ટ્રોનની સંખ્યાના તફાવત અને $2$ ના ગુણોત્તરને 'બંધક્રમાંક' કહે છે.

ઉદા. $H _{2}$ માં બંધક્રમાંક $=\frac{1}{2}\left( N _{ b }- N _{ a }\right)=\frac{1}{2}(2-0)=1$

$F _{2}, Cl _{2}, Br _{2}$ માં બંધક્રમાંક $=\frac{1}{2}\left( N _{ b }- N _{ a }\right)=\frac{1}{2}(10-8)=1$

$O _{2}$ માં બંધક્રમાંક $BO =\frac{1}{2}(10-6)=2$

$N _{2}$ માં બંધક્રમાંક $BO =\frac{1}{2}(10-4)=3$

Similar Questions

આ ઘટકો માં  $NO , NO ^{+}, NO ^{2+}, NO ^{-},$ લઘુત્તમ બંધની પ્રબળતા ધરાવતું એક કયું છે:

  • [JEE MAIN 2020]

$O_{2}^{2-}$ના તમામ બંધનીય આણ્વિય કક્ષકમાં ઇલેક્ટ્રોનની કુલ સંખ્યા $......$ છે.

  • [JEE MAIN 2021]

$\mathrm{H}_{2}$ અણુની રચના અને આણ્વીય કક્ષકોની ઊર્જાનો આલેખ સમજાવો.

નીચેની ઘટકો પૈકી, સમાન બંધક્રમાંક ધરાવતી જોડીને ઓળખો .$CN^-, O_2^-, NO^+, CN^+$

  • [AIIMS 2016]

નીચે દર્શાવેલા વિધાનોમાં સાચું વિધાન કર્યું છે ?

$(A)$ ઓક્સિજન પરમાણુમાંથી ડાયઓક્સિજન બનાવવામાં $10$ આણ્વીય કક્ષકો બનશે. 

$(B)$ ડાયઓક્સિજનમાં બધા જ આણ્વીય કક્ષકો સંપૂર્ણ ભરાયેલા છે. 

$(C)$ $\mathrm{O}_{2}$ માં બંધકારક આવીય કક્ષકોની કુલ સંખ્યા બંધપતિકાક આસ્વીય કક્ષકોની સંખ્યા જેટલી નહિ મળે.

$(D)$ પૂર્ણ ભરાયેલા બંધકારક કક્ષકોની સંખ્યા અને બંધપ્રતિકારક આવીય કક્ષકોની સંખ્યા સમાન હશે.