$\mathrm{‘a'}$ બાજુવાળા ઘનમાંથી પસાર થતું ફલક્સ આકૃતિમાં બતાવ્યું છે કે જ્યારે વિધુતભાર $\mathrm{q}$ ને,
$(i)$ ઘનની એક સપાટીના કેન્દ્ર $\mathrm{C}$ પર
$(ii)$ $\mathrm{B}$ અને $\mathrm{C}$ ના મધ્યબિંદુ $\mathrm{D}$ પર
મૂકવામાં આવે છે તો ઘનની બધી બાજુએથી પાસાર થતાં ફ્લક્સ વિષે માહિતી આપો
$\mathrm{‘a'}$ બાજુવાળા ઘનમાંથી પસાર થતું ફલક્સ આકૃતિમાં બતાવ્યું છે કે જ્યારે વિધુતભાર $\mathrm{q}$ ને,
$(i)$ ઘનની એક સપાટીના કેન્દ્ર $\mathrm{C}$ પર
$(ii)$ $\mathrm{B}$ અને $\mathrm{C}$ ના મધ્યબિંદુ $\mathrm{D}$ પર
મૂકવામાં આવે છે તો ઘનની બધી બાજુએથી પાસાર થતાં ફ્લક્સ વિષે માહિતી આપો
$(i)$ ઘનની એક સપાટીના કેન્દ્ર $\mathrm{C}$ પર
ઘનની સપાટીના મધ્યબિંદુ $C$ પર $q$ વિદ્યુતભાર મૂકીએ તો $C$ ને જे ધનના કेન્દ્ર પર રહેલો વિચારવા બીજો તેવો જ ધન મૂકવો જોઈએ તેથી બનતા લંબઘન સાથે. સંકળાયેલ ફલક્સ $\phi^{\prime}=\frac{q}{\epsilon_{0}}$
$\therefore$ આપેલા એક ધનમાંથી પસાર થતું ફલક્સ,
$\phi=\frac{\phi^{\prime}}{\epsilon_{0}}=\frac{q}{2 \epsilon_{0}}$
$(ii)$ $\mathrm{B}$ અને $\mathrm{C}$ ના મધ્યબિંદુ $\mathrm{D}$ પર
ધનની એક ધારનું મધ્યબિંદુ અને એક સપાટી પરના મધ્યબિંદુને જોડતી રેખાની મધ્યમાં $D$ બિંદુએ $q$ વિદ્યુતભાર મૂકીએ, તો $D$ ને કેન્દ્રમાં રહેલો રાખવાં એક બીજો તેવો જ ઘન જોઈએ તેથી બે ઘનમાંથી પસાર થતું ફલક્સ
$\phi^{\prime}=\frac{q}{\epsilon_{0}}$
$\therefore$ એક જ ધનમાંથી પસાર થતું ફલક્સ,
$\phi=\frac{\phi^{\prime}}{\epsilon_{0}}=\frac{q}{2 \epsilon_{0}}$
Similar Questions
$L$ બાજુવાળા સમઘન $(A\,B\,C\,D\,E\,F\,G\,H)$ ના કેન્દ્ર પર $q$ વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે છે. કેન્દ્ર $O$ થી $L$ અંતરે $q$ વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે છે. $BGFC$ માંથી પસાર થતું વિદ્યુતફ્લક્સ કેટલું હશે?
$L$ બાજુવાળા સમઘન $(A\,B\,C\,D\,E\,F\,G\,H)$ ના કેન્દ્ર પર $q$ વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે છે. કેન્દ્ર $O$ થી $L$ અંતરે $q$ વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે છે. $BGFC$ માંથી પસાર થતું વિદ્યુતફ્લક્સ કેટલું હશે?
- [AIIMS 2013]
ચાર સપાટી માટે વિદ્યુતભારનું વિતરણ આપેલ છે. તેમને અનુરૂપ વિદ્યુત ફ્લક્સ ${\phi _1},{\phi _2},{\phi _3}$ અને ${\phi _4}$ હોય તો નીચેનામાંથી શું સાચું પડે?
ચાર સપાટી માટે વિદ્યુતભારનું વિતરણ આપેલ છે. તેમને અનુરૂપ વિદ્યુત ફ્લક્સ ${\phi _1},{\phi _2},{\phi _3}$ અને ${\phi _4}$ હોય તો નીચેનામાંથી શું સાચું પડે?
- [JEE MAIN 2017]
ઇ.સ. $1959$ માં લાયરલેટોન અને બોડી $(\mathrm{ Lyttleton\, and\, Bondi} )$ એ સૂચવ્યું કે જો દ્રવ્ય પર ચોખો વિધુતભાર હોય, તો વિશ્વનું વિસ્તરણ સમજાવી શકાય. ધારોકે, વિશ્વ એ હાઇડ્રોજન પરમાણુઓની સંખ્યા ઘનતા એ થી બનેલું છે. જ્યાં $\mathrm{N}$ એ અચળ રહે છે. ધારોકે, પ્રોટોન પરનો વિધુતભાર ${e_p}{\rm{ }} = - {\rm{ }}\left( {1{\rm{ }} + {\rm{ }}y} \right)e$ જ્યાં $\mathrm{e}$ એ ઇલેક્ટ્રોનિક વિધુતભાર છે.
$(a)$ જ્યારે વિસ્તરણ ચાલુ થાય તે સમયનું $\mathrm{y}$ નું ક્રાંતિ મૂલ્ય શોધો.
$(b)$ બતાવો કે, વિસ્તરણનો વેગ એ કેન્દ્રથી અંતરના સમપ્રમાણમાં છે.
ઇ.સ. $1959$ માં લાયરલેટોન અને બોડી $(\mathrm{ Lyttleton\, and\, Bondi} )$ એ સૂચવ્યું કે જો દ્રવ્ય પર ચોખો વિધુતભાર હોય, તો વિશ્વનું વિસ્તરણ સમજાવી શકાય. ધારોકે, વિશ્વ એ હાઇડ્રોજન પરમાણુઓની સંખ્યા ઘનતા એ થી બનેલું છે. જ્યાં $\mathrm{N}$ એ અચળ રહે છે. ધારોકે, પ્રોટોન પરનો વિધુતભાર ${e_p}{\rm{ }} = - {\rm{ }}\left( {1{\rm{ }} + {\rm{ }}y} \right)e$ જ્યાં $\mathrm{e}$ એ ઇલેક્ટ્રોનિક વિધુતભાર છે.
$(a)$ જ્યારે વિસ્તરણ ચાલુ થાય તે સમયનું $\mathrm{y}$ નું ક્રાંતિ મૂલ્ય શોધો.
$(b)$ બતાવો કે, વિસ્તરણનો વેગ એ કેન્દ્રથી અંતરના સમપ્રમાણમાં છે.
એક લાંબા નળાકારીય કદ ધનતા $\rho$ ધરાવતું નિયમિત વિદ્યુતભાર વિતરણ ધરાવે છે. નળાકારીય કદની ત્રિજ્યા $R$ છે. એક $q$ વિદ્યુતભારીત કણ તેની આસપાસ વર્તુળાકાર પથ પર ભ્રમણ કરે છે. વિદ્યુતભારની ગતિઉર્જા ......થશે.
એક લાંબા નળાકારીય કદ ધનતા $\rho$ ધરાવતું નિયમિત વિદ્યુતભાર વિતરણ ધરાવે છે. નળાકારીય કદની ત્રિજ્યા $R$ છે. એક $q$ વિદ્યુતભારીત કણ તેની આસપાસ વર્તુળાકાર પથ પર ભ્રમણ કરે છે. વિદ્યુતભારની ગતિઉર્જા ......થશે.
- [JEE MAIN 2022]
એક વિદ્યુતભારીત વસ્તુ સાથે સંકળાયેલું વિદ્યુત ફલક્સ $\phi$ છે. આ પદાર્થને હવે ધાતુના પાત્રની અંદર મૂકવામાં આવ્યો છે. પાત્રની બહાર ફલક્સ $\phi$ કેટલું હશે?
એક વિદ્યુતભારીત વસ્તુ સાથે સંકળાયેલું વિદ્યુત ફલક્સ $\phi$ છે. આ પદાર્થને હવે ધાતુના પાત્રની અંદર મૂકવામાં આવ્યો છે. પાત્રની બહાર ફલક્સ $\phi$ કેટલું હશે?