આણ્વીય કક્ષકોનાં પ્રકાર કયા છે ? તેમના વિશે ટૂંકમાં માહિતી આપો.
દ્વિપરમાણ્વીય અવુની આણ્વીય કક્ષકોને $\sigma$ (સિગ્મા), $\pi$ (પાઈ) અને $\delta$ (ડેલ્ટા) વગેરે નામથી ઓળખવામાં આવે છે. $\sigma$ (સિગ્મા) આણવીય કક્ષકો : $\sigma$ આણ્વીય કક્ષકો બંધની આસપાસ સંમમિત હોય છે.
દા.ત. $\sigma_{1 s}$ અને $\sigma_{1 s}^{*}:$ બે કેન્દ્રોની ઉપર કેન્દ્રિત થયેલી બે $1 s$ હોય છે, જેમનાં રેખીય સંગઠન $(LCAO)$ થી બે આણ્વીય કક્ષકો બને છે, જે બંધઅક્ષની આસપાસ સંમમિત હોય છે. આવી આણ્વીય કક્ષકો $\sigma$ પ્રકારની છે અને તેમને $\sigma_{1 s}$ તથા $\sigma_{1 s}^{*}$ તરીક ચિન્હીત કરાય છે.
દા.ત. $\sigma_{2 p_{z}}$ અને $\sigma_{2 p_{z}}^{*}:$ જો આંતરકેન્દ્રિય ધરી $Z-$દિશામાં લેવામાં આવે અને બે પરમાણુઓની $2 p_{z}$ કક્ષકોનું રેખીય સંગઠન કરવાથી બે સિગ્મા આણ્વીય કક્ષકો બને છે અને આ બે $MO$ ને $\sigma\left(2 p_{z}\right)$ તથા $\sigma^{*}\left(2 p_{z}\right)$ થી તરીકે ચિન્હીત કરાય છે.
$\sigma(1 s), \sigma^{*}(1 s), \sigma(2 s), \sigma^{*}(2 s), \sigma\left(2 p_{z}\right), \sigma^{*}\left(2 p_{z}\right)$ તે $\sigma$ પ્રકારની છે અને બંધ અક્ષની આસપાસ સંમિત હોય છે.
$\sigma(1 s), \sigma^{*}(1 s), \sigma(2 s), \sigma^{*}(2 s), \sigma\left(2 p_{z}\right), \sigma^{*}\left(2 p_{z}\right)$ તે $\sigma$ પ્રકારની છે અને બંધ અક્ષની આસપાસ સંમિત હોય છે.
$\pi$ અને $\pi^{*}$ પ્રકારની આણ્વીય કક્ષકો : $\pi$ આણ્વીય કક્ષકો બંધની આસપાસ સંમમિત હોતી નથી. કારણકે તેઓમાં બંધઅક્ષની ઉપર અને નીચે ભિન્ન $(+) / (-)$ ચિહ્નથી સંમિત હોતાં નથી.
બે પરમાણુઓની $2 p_{x}-2 p_{x}$ તથા $2 p_{y}-2 p_{z}$ નાં રેખીય સંગઠનથી આણ્વીય કક્ષકો $\pi$ પ્રકારની હોય છે અને તેમને $\pi$ તથા $\pi^{*}$ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
$\pi$ પ્રકારની આણ્વીય કક્ષકમાં સમતલની ઉપર ધન પિંડક અને નીયેની તરફ ઋણ પિંડક હોય છે.
બંધકારક આણ્વીય કક્ષકો $\pi$ આંતર કેન્દ્રિત આજુની ઉપર અને નીચે વધારે ઈલેક્ટ્રોન ધનતા ધરાવે છે.
બંધપતિકારક આણ્વીય $\pi^{*}$ કક્ષક છે. તેમાં કક્ષક અને કેન્દ્રો વચ્ચે નોડ હોય છે.
નીચેના પૈકી કયુ આણ્વિય કક્ષકની આકૃતિને સૌથી સારી રીતે રજૂ કરે છે ?
${O}_{2}^{-}$ આયનનો બંધ ક્રમાંક અને ચુંબકીય વર્તણૂક અનુક્રમે છે:
હિલિયમ $\left( {{\rm{H}}{{\rm{e}}_2}} \right)$ અણુની $\mathrm{MO}$ માં ઇલેક્ટ્રોનીય રચના, બંધમાંક અને ચુંબકીય ગુણો તથા ઊર્જા આલેખ આપો.
આયનો $Li_2, Li_2^-$ અને $Li_2^+$ ની સ્થાયીતા વધતાં ક્રમમાં જણાવો
આપેલ સ્પીસીઝો પૈકી
$N _2, N _2{ }^{+}, N _2{ }^{-}, N _2{ }^{2-}, O _2, O _2{ }^{+}, O _2{ }^{-}, O _2{ }^{2-}$
પ્રતિચુંબકીયતા દર્શાવતી સ્પિસીઝોની સંખ્યા $......$ છે.