આંતરરાષ્ટ્રીય એકમ પદ્ધતિ કઈ છે ? અને પૂરક ભૌત | vedclass

Name: PDF Generator App | JEE NEET Paper Generator | Vedclass
Brand: Vedclass
Rating: 5 (35 reviews)

Question

Vedclass · Accepted Answer

હાલમાં 'સિસ્ટમ ઇંન્ટરનેશનલ' $(Systeme International d' Units)$ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સ્વીકરાયેલ એકમ પદ્ધતિ છે. ફ્રેંચ ભાષામાં તેને આંતરરાષ્ટ્રીય એકમ પદ્ધતિ કહે છે.

આ પદ્ધતિને $SI$ વડે દર્શાવાય છે.

આ પદ્ધતિમાં સાત મૂળભૂત ભૌતિક રાશિઓ છે.

આ રાશિઓ, તેમના એકમો અને એકમોના સંકેતાક્ષરોને ઈં.સ. $1971$ માં તોલમાપ સંસ્થાની સામાન્ય સભામાં તૈયાર કરવામાં આવ્યા અને તેનો વૈજ્ઞાનિક, ટેકનિકલ, ઔઘોગિક અને વ્યાપારક્ષેત્ર, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉપયોગ કરવાની ભલામણ કરી.

$SI$ એકમોમાં દશક પદ્વતિનો ઉપયોગ થતો હોવાથી એકમોના રૂપાંતરણો ખૂબ સરળ અને સગવડવાળા હોય છે.

$SI$ એકમ પદ્વતિની બે પૂરક ભૌતિક રાશિઓ છે :

$(1)$ સમતલકોણ $d 	heta$ $(2)$ ધનકોણ $d \Omega$

$(1)$ સમતલકોશ $d 	heta$ : વર્તુળના ચાપ અને ત્રિજ્યાના ગુણોત્તરને સમતલકોણ $d 	heta$ કહે છે.

આકૃતિ પરથી સમતલકોણ $d 	heta=$ચાપ/ત્રિજ્યા$=$$\frac{\mathrm{AB}}{r}=\frac{d s}{r}$

ત્રિજ્યા જેટલી લંબાઈના પરિઘ પરના ચાપે કેન્દ્ર સાથે આંતરેલા સમતલકોણને '$1$ રેડિયન' કહે છે. તેને સંજ્ઞામાં 'rad' વડે દર્શાવાય છે. મહત્તમ સમતલ કોણ $2 \pi\,rad$ છે.

જો $\mathrm{AB}=r$ હોય,તો $	heta=1 \mathrm{rad}$.

$\left[1^{\circ}=\frac{\pi}{180} \mathrm{rad}ight]$$\left[1 \mathrm{rad}=\frac{180}{\pi} \mathrm{B}_{3} \cap{4}ight]$

$(2)$ ધનકોણ $d \Omega$

ગોળાના પૃષ્ઠ પરના ક્ષેત્રફળ ( $	riangle \mathrm{A})$ એ ગોળાના કેન્દ્ર સાથે આંતરેલ કોણને ધનકોણ $d \Omega$ કહે છે.

આકૃતિ પરથી, ધનકોણ $d \Omega$ $=$ ક્ષેત્રફળ/ત્રિજ્યા $^{2}$ $=\frac{\Delta \mathrm{A}}{r^{2}}$

મહત્તમ ધનકોણ $4 \pi$ સ્ટીરેડિયન છે.

$1 \mathrm{~m}$ ત્રિજ્યાવાળા ગોળાની સપાટી પરના $1 \mathrm{~m}^{2}$ ક્ષેત્રફળ વડે, તેના કેન્દ્ર સાથે આંતરેલ કોણને ' 1 સ્ટીરેડિયન' કહે છે. તેની સંજ્ઞા 'Sr' છે.

જો $\Delta \mathrm{A}=1 \mathrm{~m}^{2}$ અને $r=1 \mathrm{~m}$ લઈએ ટો $\Omega=1 \mathrm{Sr}$

Vedclass · Answer

આંતરરાષ્ટ્રીય એકમ પદ્ધતિ કઈ છે ? અને પૂરક ભૌતિક રાશિઓ કઈ છે ?

Similar Questions

દબાણનો $SI$ એકમ શું છે?

$Ampere - hour$ એ કઈ રાશિનો એકમ છે?

નીચે પૈકી ઉર્જાનો એકમ કયો છે?

કણનો વેગ $ v = a + bt + c{t^2} $ હોય,તો $a$ નો એકમ શું થાય?

$N\,m^{-1}\,s^{-2}$ એકમ ધરાવતી ભૌતિક રાશિ જણાવો.