પદાર્થ પરના વિધુતભાર પરખવા માટેનું સાધન કયું છે ? આ સાધનની રેખાકૃતિ વડે સમજૂતી આપો.
પદાર્થ પરના વિદ્યુતભાર પરખવા માટેનું સાધન સોનાના વરખવાળું વિદ્યુતદર્શક $(Gold\,Leaf\,Electroscope)$ છે.
સોનાના વરખ વિદ્યુતદર્શકની રેખાકૃતિ આકૃતિમાં દર્શાવી છે.
તે કાચનું અથવા બારીવાળા કાચનું બોક્સ છે કે જેમાં ધાતુના સળિયાને રબરના બૂચમાંથી ઊર્ધ્વ પસાર કરીને તેના ઉપરના છેડે ધાતુ ની ગોળ તક્તી અને નીચેના છેડે સોનાના પાતળા બે સમાન અને સમાંતર વરખ લગાડવામાં આવે છે.
જ્યારે વિદ્યુતભારિત પદાર્થ ટોચ પરની ધાતુની તક્તીને સ્પર્શે છે ત્યારે તક્તી પર વિદ્યુતભાર આવે છે જે વહન પામીને નીયેના છેકે રાખેલાં સોનાના વરખો પર જાય છે.
વિદ્યુતભારના જથ્થાનું સૂચન કરે છે.
આ સાધન પદાર્થ પરનો વિદ્યુતભાર અને તેનું ધ્રુવત્વ $(Polarity)$ નક્કી કરવા માટે ઉપયોગી છે.
એક પદાર્થ ઋણ વિદ્યુતભારીત શેના દ્વારા થઈ શકે છે?
પદાર્થ ઋણ વિજભારિત ક્યારે થશે?
જ્યારે પોલીથીનના એક ટુકડાને ઊન સાથે ઘસવામાં આવે તો પોલીથીન પર $-2 -\times 10^{-7}\ C$ જેટલો વિદ્યુતભાર ઉત્પન્ન થાય છે. દળનો કેટલો જથ્થો પોલીથીન તરફ વહન પામતો હશે?
ઘર્ષણ વિધુતનું ઐતિહાસિક અવલોકન જણાવો.
સ્થિત વિધુત ઉત્પન્ન થવાથી બનતી ઘટનાઓ જણાવો.