એક વાયુનું $20 °C$ તાપમાને અને સામાન્ય દબાણે કદ $100\,\, cm^{3}$ છે. જો તેનું તાપમાન $100 °C $ કરવામાં આવે, તો તેટલા જ દબાણે કદ $125\,\, cm^{3}$ થાય છે, તો સામાન્ય દબાણે વાયુના કદપ્રસરણાંકનું મૂલ્ય .... $^oC^{-1}$

''પાણીમાં રહેલી જીવસૃષ્ટિ માટે પાણીનું અનિયમિત પ્રસરણ આશીર્વાદરૂપ છે.” આ વિધાન સમજાવો. અથવા પાણીનું અનિયમિત ઉષ્મીય પ્રસરણ સમજાવો.

પૃષ્ઠ-પ્રસરણ એટલે શું ? પૃષ્ઠ-પ્રસરણાંકની વ્યાખ્યા અને એકમ લખો.

ઘન પદાર્થોને ગરમ કરતાં તેની ઘનતા કેવી રીતે બદલાય છે ? 

$50 \,cm$ લંબાઈ અને $3.0\, mm$ વ્યાસવાળા પિત્તળના સળિયાને તેટલી જ લંબાઈ અને તેટલા જ વ્યાસ ધરાવતાં સ્ટીલના સળિયા સાથે જોડવામાં આવે છે. સંયુક્ત સળિયાની મૂળ લંબાઈ $40 \,^oC$ તાપમાને છે. જે તાપમાન $250 \,^oC$ કરવામાં આવે, તો આ લંબાઈમાં થતો ફેરફાર કેટલો હશે ? શું જંક્શન પર ઉષ્મીય પ્રતિબળ ઉદ્ભવશે ? સળિયાના છેડાઓ પ્રસરણ પામવા માટે મુક્ત છે. (પિત્તળ માટે રેખીય પ્રસરણાંક $= 2.0 \times 10^{-5}\, K^{-1}$, સ્ટીલ માટે રેખીય પ્રસરણાંક $= 1.2 \times 10^{-5}\, K^{-1}$ 

બ્રાસના બે સળિયાઓ $A$ અને $B$ ની લંબાઈ અનુક્રમે $l$ અને $2l$ છે તથા ત્રિજ્યા અનુક્રમે $2r$ અને $r $છે. જો બંનેને એકસરખા તાપમાન સુધી ગરમ કરવામાં આવે, તો સળિયા $A$ અને $B$ ના કદમાં વધારાનો ગુણોત્તર .....