ત્રણ વિધુતભારોના તંત્રની વિધુતસ્થિતિઊર્જાનું સૂત્ર મેળવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

ધારોકે, $q_{1}, q_{2}$ અને $q_{3}$ વિદ્યુતભારોને અંનત અંતરેથી અનુકમે $r_{1}, r_{2}$ અને $r_{3}$ અંતરે આવેલાં બિંદુ અનુક્રમે  $P _{1}, P _{2}$ અને $P _{3}$ પર લાવવા છે.

આકૃતિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે ત્રણેય વિદ્યુતભારોને લાવવા છે.

પ્રથમ $q_{1}$ વિદ્યુતભારને $P _{1}$ સ્થાને લાવતાં કરવું પડતું કાર્ય,

$W _{1}=0$$\ldots (1)$

કારણ કે, $q_{1}$ ને $P _{1}$ સ્થાને લાવત્તા કોઈ બાહ્ય બળ નથી.

$q_{1}$ ના લીધે $P _{2}$ પાસે વિદ્યુતસ્થિતિમાન,

$V _{1}=\frac{k q_{1}}{r_{12}}... (2)$

હવે $q_{2}$ વિદ્યુતભારને $P _{2}$ સ્થાને લાવવા કરવું પડતું કાર્ય,

$W _{2}= V _{1} \times q_{2}$

$\therefore W _{2}=\frac{k q_{1} q_{2}}{r_{12}}\dots(2)$.

$q_{1}+q_{2}$ વિદ્યુતભારને લીધે $P _{3}$ સ્થાને વિદ્યુતસ્થિતિમાન,

$V _{2}=\frac{k q_{1}}{r_{13}}+\frac{k q_{2}}{r_{23}}$

$\therefore q_{3}$ વિદ્યુતભારને $P _{3}$ સ્થાને લાવવા કરવું પડતું કાર્ય, $W _{3}=q_{1}+q_{2}$

ના લીધે $P _{3}$ પાસે સ્થિતિમાન $\times q_{3}$ વિદ્યુતભાર,

$=k\left[\frac{q_{1}}{r_{13}}+\frac{q_{2}}{r_{23}}\right] \times q_{3}$

$=k\left[\frac{q_{1} q_{3}}{r_{13}}+\frac{q_{2} q_{3}}{r_{23}}\right]\dots(4)$

$\therefore q_{1}+q_{2}+q_{3}$ વિદ્યુતભારોની કુલ સ્થિતિઊર્જા,

$U = W _{1}+ W _{2}+ W _{3}[\because$ વિદ્યુતબળ સંરક્ષી બળ છે તેથી $W = U ]$

898-s91

Similar Questions

બે બિંદુઓ $P$ અને $Q$ આગળ વિદ્યુતસ્થિતિમાનમાં મૂલ્યો અનુક્રમે $10\; V$ અને $-4 \;V$ છે. તો $100$ ઈલેક્ટ્રોનને બિંદુ $P$ થી $Q$ પર લાવવા માટે કેટલું કાર્ય કરવું પડે?

  • [AIEEE 2009]

બે વિધુતભારોના તંત્રની સ્થિતિ ઊર્જાનું સૂત્ર મેળવો.

$-q, Q$ સાથે $-q$ વિદ્યુતભારને એક સીધી રેખા પર સરખાં અંતરે ગોઠવવામાં આવે છે. જો આ ત્રણેય વિદ્યુતભારની પ્રણાલીની કુલ સ્થિતિઊર્જા શૂન્ય હોય, તો $Q : q$ નો ગુણોતર કેટલો થશે?

$10\ \mu C$ ના ત્રણ સમાન વિદ્યુતભારો $10\, cm$ બાજુવાળા સમબાજુ ત્રિકોણના શિરોબિંદુ આગળ ગોઠવેલા છે. તંત્રની વિદ્યુત સ્થિતિ ઊર્જા .......$J$ છે.

પ્રોટોનનું  દળ $1.67 \times 10^{-27} kg$ અને  તેનો ચાર્જ  $+1.6 \times 10^{-19} C$ છે. દસ લાખ વોલ્ટના વિદ્યુત સ્થિતિમાનનાં તફાવતે જો તેને પ્રવેગીત કરવામાં આવે તો તેની ગતિઊર્જા  $\dots\dots J$ થશે.