સરેરાશ વર્ગિતનું વર્ગમૂળ (root mean square) ની વ્યાખ્યા, સૂત્ર આપો પ્રવાહ $I$ વિરુદ્ધ $\omega t$ નો આલેખ દોરો.
કોઈ પણ ભૌતિકરાશિના વર્ગના સરેરાશના વર્ગમૂળને સરેરાશ વર્ગિતનું વર્ગમૂળ કહે છે.ટૂંકમાં, તેને $rms$ કહે છે અથવા તેને અસરકારક રાશિ પણ કહેવાય છે.
$rms$ પ્રવાહ $I$ અથવા $I$ $I_{rms}$ વડે દર્શાવાય છે. $I$ વિરુદ્ધ $\omega t$ નો આલેખ નીચે મુજબ મળે છે.
$rms$ પ્રવાહ $I$ મહત્તમ પ્રવાહ $I _{ m }$ સાથે $I =\frac{ I _{ m }}{\sqrt{2}}=0.707 I _{ m }$ સંબંધ ધરાવે છે.
$I _{ rms }=\sqrt{\overline{ I }^{2}}$
$=\sqrt{\frac{1}{2} I _{ m }^{2}}$
$=\frac{ I _{ m }}{\sqrt{2}}=0.707\,I_{ m }$
સરેરાશ વિદ્યુતપાવર માટે $rms$ નું સૂત્ર,
$P =\bar{p}=\frac{1}{2} I _{ m }^{2} R = I _{ rms }^{2} R \left[\because \frac{1}{2} I _{m}^{2}= I _{ rms }^{2}\right]$
અને વોલ્ટેજ માટે $rms$ નું મૂલ્ય,
$V =\frac{ V _{ m }}{\sqrt{2}}=0.707\,V_{ m }$
હવે $V _{ m }= I _{ m } R$ અથવા $\frac{ V _{ m }}{\sqrt{2}}=\frac{ I _{ m }}{\sqrt{2}} R$ અથવા $V = IR$. આ સમીકરણો $ac$ વોલ્ટેજ અને $ac$ પ્રવાહ વચ્ચેનો સંબંધ દર્શાવે છે.
$d.c.$ માટે પણ વોલ્ટેજ અને પ્રવાહનો સંબંધ આના જેવો જ મળે છે.
આકૃતિ મુજબ પ્રવાહનું વહન શકય છે?
$ac$ પરિપથમાં વહેતો પ્રવાહ નીચે મુજબ આપી શકાય.
$I=5 \sin (120 \pi t) \,A$ શૂન્યથી શરૂ કરી પ્રવાહને મહત્તમ (પીક) મૂલ્ય સુધી પહોંચતા કેટલો સમય લાગશે ?
એક એસી સ્ત્રોતનું મૂલ્ય $222\,V,60\,Hz$ છે. $16.67\,ms$ ના સમયગાળામાં સરેરાશ વિદ્યુતસ્તિતિમાન ગણવામાં આવે છે. તો તે
$DC$ સિગ્નલ અને $AC$ સિગ્નલ એટલે શું ? શા માટે $AC$ સિગ્નલનો ઉપયોગ કરવાનું પસંદ કરવામાં આવે છે ?
$A.C.$ પરિપથમાં $I_{\text {rms }}$ અને $I_{0}$ વચ્ચેનો સંબધ શું હોય?