પર્ણના વિવિધ ભાગો વિશે જણાવો.
ઉપપર્ણો (Stipules) : પર્ણ એ પર્ણતલ દ્વારા પ્રકાંડ સાથે જોડાય છે અને બે પાર્ષીય નાના પર્ણો જેવી રચનાઓ ધરાવે છે. તેમને ઉપપર્ણો (Stipules) કહે છે.
એકદળીમાં પર્ણતલ આવરણમાં વિસ્તરિત થાય છે જે પ્રકાંડને આંશિક કે પૂર્ણ રીતે આવરે છે.
પર્ણવ્રતતલ (Pulvinas) : કેટલીક શિષ્મી (Legumes) વનસ્પતિઓમાં પર્ણતલ ફૂલીને મોટો બને છે. જેને પર્ણવંતતલ (Pulvinas) કહે છે.
પર્ણદંડ (Petiole) : એ પર્ણપત્ર (Leaf blade)ને પ્રકાશ મળી રહે તે રીતે રાખવામાં મદદરૂપ થાય છે.
લાંબો, પાતળો, નરમ પર્ણદંડ એ પર્ણપત્રોને પવનમાં ફરકી શકે તે રીતે અનુબદ્ધ રાખે છે. જેથી પર્ણ સપાટીને ઠંડક અને તાજી હવા મળી રહે છે.
પર્ણફલક કે પર્ણપત્ર (Leaf blade) : એ લીલો (Green), શિરાઓ (Veins) અને શિરિકાઓ (Vainlets) સાથેનો પર્ણનો વિસ્તારિત ભાગ છે. પર્ણફલક હંમેશાં મધ્યસ્થ ભાગે મુખ્ય શિરા ધરાવે છે જે મધ્યશિરા (Midrib) તરીકે ઓળખાય છે. શિરાઓ પર્ણપત્રને દેઢતા (Rigidity) બક્ષે છે અને પાણી, દ્રવ્યો અને પોષક પદાર્થોના વહનનો માર્ગ (Channels of transport) બનાવે છે.
બાહ્ય લક્ષણોને આધારે નીચેના વાક્યોને ન્યાય આપો :
$(i)$ વનસ્પતિઓના ભૂગર્ભીય ભાગો હંમેશાં મૂળ નથી.
$(ii)$ પુષ્પ એ રૂપાંતરિત પ્રરોહ છે.
તે શિરા અને શિરિકાઓ ધરાવતો પર્ણનો ભાગ છે.
$A$ સૂર્યમુખીના પર્ણમાં જાલાકાર શિરાવિન્યાસ જોવા મળે છે.
$R.$ સૂર્યમુખી વર્ગ દ્વિદળીમાં સમાવિષ્ટ છે.
આપેલ $P$ અને $Q$ આકૃતિઓ શું દર્શાવે છે ?
પર્ણના પ્રકારો $( \mathrm{Types \,\,of\,\, Leaves} )$ વર્ણવો.