1.Units, Dimensions and Measurement
hard

વર્નિયર કેલીપર્સમાં બંને જડબા બંધ કરવામાં આવે છે ત્યારે વર્નિયર સ્કેલનો શૂન્ય કાપો ડાબી બાજુ ખસે છે અને તેનો $4$ (ચોથો) વિભાગ મુખ્ય સ્કેલ પરના કોઈ વિભાગ સાથે બંધ બેસતો આવે છે. જો વર્નિયર સ્કેલના $50$ વિભાગો મૂખ્ય સ્કેલના $49$ વિભાગો બરાબર થાય અને અવલોકનમાં શૂન્ય ત્રુટિ $0.04 \mathrm{~mm}$ હોય તો મુખ્ય સ્કેલનાt $1 \mathrm{~cm}$ માં કેટલા વિભાગ હશે ?

A

$40$

B

$5$

C

$20$

D

$10$

(JEE MAIN-2024)

Solution

$4^{\text {th }}$ division coincides with $3^{\text {rd }}$ division then

$ 0.004 \mathrm{~cm}=4 \mathrm{VSD}-3 \mathrm{MSD}$

$49 \mathrm{MSD}=50 \mathrm{VSD}$

$1 \mathrm{MSD}=\frac{1}{\mathrm{~N}} \mathrm{~cm}$

$0.004=4\left\{\frac{49}{50} \mathrm{MSD}\right\}-3 \mathrm{MSD}$

$0.004=\left(\frac{196}{50}-3\right)\left(\frac{1}{\mathrm{~N}}\right)$

$\mathrm{N}=\frac{46}{50} \times \frac{1000}{4}=\frac{46 \times 1000}{200}=230$

Standard 11
Physics

Similar Questions

વિદ્યાર્થી દ્વારા વાપરવામાં આવતા વર્નિયર કેલિપર્સમાં મુખ્ય સ્કેલ પર $1\;cm$ માં $20$ કાંપા છે. વર્નિયરના $10$ કાપા મુખ્ય સ્કેલના $9$ કાપા બરાબર થાય છે. જ્યારે વર્નિયર કેલિપર્સ સંપૂર્ણ બંધ હોય, ત્યારે મુખ્ય સ્કેલનો શૂન્ય વર્નિયર સ્કેલના શૂન્યના શૂન્ય ની ડાબી બાજુએ છે અને વર્નિયર સ્કેલનો $6$ મો કાંપો મુખ્ય સ્કેલના કોઈ કાંપા સાથે બંધ બેસે છે. વિદ્યાર્થી વર્નિયર સ્કેલનો ઉપયોગ લાકડાના નળાકારની લંબાઈ માપવામાં કરે છે. વર્નિયર સ્કેલનો શૂન્ય કાંપો $3.20\, cm$ ની જમણી બાજુ અને વર્નિયર સ્કેલનો $8$ મો કાંપો મુખ્ય સ્કેલ સાથે બંધ બેસે છે. જ્યારે તે નળાકારની જાડાઈ માપે છે ત્યારે તેને જાણવા મળે છે કે વર્નિયર સ્કેલનો શૂન્ય કાંપો $1.50\, cm$ ની જમણી બાજુ અને વર્નિયર સ્કેલનો છઠ્ઠો કાંપો મુખ્ય સ્કેલ સાથે બંધ બેસે છે. તો નળાકારની લંબાઈ અને વ્યાસનું સાચું મૂલ્ય કેટલું હશે?

Start a Free Trial Now

Confusing about what to choose? Our team will schedule a demo shortly.