1 mathrm{~mm} પેચવાળા સ્ક્રૂગેજના વર્તુળાકાર

English

Gujarati

Hindi

1.Units, Dimensions and Measurement

hard

$1 \mathrm{~mm}$ પેચવાળા સ્ક્રૂગેજના વર્તુળાકાર સ્કેલમાં $100$ વિભાગો (કાપા) છે. તેના બે છેડા વચ્ચે રાશિના માપન કર્યા સિવાય વર્તુળાકાર સ્કેલનો શૂન્ય સંદર્ભ રેખાથી $5$ કાપા નીચે રહે છે. ત્યારબાદ આ સ્ક્રૂ ગેનથી તારનો વ્યાસ માપવામાં આવે છે. આ વખતે $4$ રેખીય સ્કેલના વિભાગો સ્પષ્ટ દેખાય છે.જ્યારે વર્તુળાકાર સ્કેલનો $60$ મો કાપો સંદર્ભ રેખા સાથે સંપાત થાય છે. તો તારનો વ્યાસ. . . . . .છે.

A

$4.65 \mathrm{~mm}$

B

$4.55 \mathrm{~mm}$

C

$4.60 \mathrm{~mm}$

D

$3.35 \mathrm{~mm}$

(JEE MAIN-2024)

Solution

$\text { Least count }=\frac{1}{100} \mathrm{~mm}=0.01 \mathrm{~mm}$

$\text { zero error }=+0.05 \mathrm{~mm}$

$\text { Reading }=4 \times 1 \mathrm{~mm}+60 \times 0.01 \mathrm{~mm}-0.05 \mathrm{~mm}$

$=4.55 \mathrm{~mm}$

Standard 11

Physics

Share

Similar Questions

આપેલ એક સ્ક્રૂગેજમાં વર્તુળાકાર સ્કેલ પર પિચ અને કાપાઓની સંખ્યા અનુક્રમે $ 0.5\,mm$ અને $100$ છે. જ્યારે આ સ્ક્રૂગેજ પૂર્ણતઃ કોઈપણ પદાર્થ વગર બંધ છે, ત્યારે વર્તુળાકાર માપપટ્ટીનું શૂન્ય સરેરાશ રેખાની $3$ કાપા નીચે છે. એક પાતળી તક્તિ માટે મુખ્ય માપપટ્ટી અને વર્તુળાકાર માપપટ્ટીના વાંચનો અનુક્રમે $5.5\, mm$ અને $48$ છે. આ તક્તિની જાડાઈ કેટલી હશે?

hard

(JEE MAIN-2019)

એલ્યુમિનિયમની એક પાતળી તકતીની જાડાઇ માપવા માટે $0.5\;mm$ ના પીચ અને વર્તુળાકાર સ્કેલના $50$ કાપાં ધરાવતો એક સ્કુગેજ ઉપયોગમાં લેવાય છે. તકતી રાખ્યા વગર સ્કુગેજને પૂરો બંધ કરવા વર્તુળાકાર સ્કેલનો $45$ માં કાંપો મુખ્ય સ્કેલના શૂન્ય સાથે સંપાત થાય છે અને મુખ્ય સ્કેલનો શૂન્ય મુશ્કેલીથી દેખાય છે. તકતી રાખ્યા બાદ સ્કુગેજને બંધ કરતા મુખ્ય સ્કેલ પરનો $0.5\, mm$ તથા વર્તુળાકાર સ્કેલ પર $25$ મો કાંપા વંચાય છે. આ તકતીની જાડાઇ ……. $mm$ થશે.

medium

(JEE MAIN-2016)

એક પ્રયોગમાં કોઈ એક સાધન વડે ખૂણો માપવામાં આવે છે. સાધનના મુખ્ય સ્કેલના $29$ કાપા એ વર્નિયર સ્કેલના $30$ કાપા સાથે સંપાત થાય છે. જો મુખ્ય સ્કેલના નાનામાં નાનો કાપો અડધા અંશનો ($=0.5^o$) હોય, તો સાધનની લઘુત્તમ માપશક્તિ કેટલી હશે?

medium

(AIEEE-2009)

વિદ્યાર્થી દ્વારા વાપરવામાં આવતા વર્નિયર કેલિપર્સમાં મુખ્ય સ્કેલ પર $1\;cm$ માં $20$ કાંપા છે. વર્નિયરના $10$ કાપા મુખ્ય સ્કેલના $9$ કાપા બરાબર થાય છે. જ્યારે વર્નિયર કેલિપર્સ સંપૂર્ણ બંધ હોય, ત્યારે મુખ્ય સ્કેલનો શૂન્ય વર્નિયર સ્કેલના શૂન્યના શૂન્ય ની ડાબી બાજુએ છે અને વર્નિયર સ્કેલનો $6$ મો કાંપો મુખ્ય સ્કેલના કોઈ કાંપા સાથે બંધ બેસે છે. વિદ્યાર્થી વર્નિયર સ્કેલનો ઉપયોગ લાકડાના નળાકારની લંબાઈ માપવામાં કરે છે. વર્નિયર સ્કેલનો શૂન્ય કાંપો $3.20\, cm$ ની જમણી બાજુ અને વર્નિયર સ્કેલનો $8$ મો કાંપો મુખ્ય સ્કેલ સાથે બંધ બેસે છે. જ્યારે તે નળાકારની જાડાઈ માપે છે ત્યારે તેને જાણવા મળે છે કે વર્નિયર સ્કેલનો શૂન્ય કાંપો $1.50\, cm$ ની જમણી બાજુ અને વર્નિયર સ્કેલનો છઠ્ઠો કાંપો મુખ્ય સ્કેલ સાથે બંધ બેસે છે. તો નળાકારની લંબાઈ અને વ્યાસનું સાચું મૂલ્ય કેટલું હશે?

hard

$0.001 $ $cm$ લઘુતમ માપશકિતના એક સ્ક્રૂગેજની મદદથી કોઇ એક વિદ્યાર્થી સ્ટીલના નાના દડા (છરા) નો વ્યાસ માપે છે.મુખ્ય સ્કેલનું વાંચન $5mm $ છે અને વર્તુળાકાર સ્કેલનો શૂન્ય ભાગ સંદર્ભકાંપાથી $25$ કાંપા ઉપર છે.જો આ સ્ક્રૂગેજની શૂન્ય ત્રુટિ $-0.004$ $cm$ છે,તો દડા (છરા) નો સાચો વ્યાસ છે.

medium

(NEET-2018)