એક પ્રયોગમાં કોઈ એક સાધન વડે ખૂણો માપવ

English

Gujarati

Hindi

1.Units, Dimensions and Measurement

medium

એક પ્રયોગમાં કોઈ એક સાધન વડે ખૂણો માપવામાં આવે છે. સાધનના મુખ્ય સ્કેલના $29$ કાપા એ વર્નિયર સ્કેલના $30$ કાપા સાથે સંપાત થાય છે. જો મુખ્ય સ્કેલના નાનામાં નાનો કાપો અડધા અંશનો ($=0.5^o$) હોય, તો સાધનની લઘુત્તમ માપશક્તિ કેટલી હશે?

A

$1^o$

B

$\frac{1}{2}^o$

C

$1’$

D

$( \frac{1}{2})'$

(AIEEE-2009)

Solution

$30$ Divisions of vernier scale coincide with $29$
divisions of main scales
Therefore $1\,V.S.D = \frac{{29}}{{30}}MSD$
Least count $= 1\,MSD – 1VSD = 1MSD – \frac{{29}}{{30}}MSD$
$ = \frac{1}{{30}}MSD = \frac{1}{{30}} \times {0.5^ \circ } =$ $1$ minute

Standard 11

Physics

Share

Similar Questions

$0.005\ mm$ લઘુતમ માપશક્તિ ધરાવતા સ્ક્રૂગેજમાં પદાર્થ મૂક્યા વગર બંધ કરવામાં આવે તો વર્તુળાકાર સ્કેલનો પાંચમો કાંપો મુખ્ય સ્કેલ સાથે બંધ બેસે છે. જ્યારે નાનો ગોળો તેમાં મૂકવામાં આવે ત્યારે મુખ્ય સ્કેલ $4$ કાંપા અને વર્તુળાકાર સ્કેલ પદાર્થ મૂક્યા વગર મળતા મૂલ્યથી પાંચ ગણા મૂલ્ય જેટલું ખસે છે. જો વર્તુળાકાર સ્કેલ પર $200$ કાંપા હોય તો ગોળાની ત્રિજ્યા કેટલી ($mm$ માં) હશે?

hard

જો એક સ્ક્રૂ ગેજ ના સ્ક્રૂને છ ભ્રમણ કરવવામાં આવે તો તે મુખ્ય સ્કેલ પર $3\; \mathrm{mm}$ જેટલો ખશે છે. જો વર્તુળાકાર સ્કેલ પર $50$ કાપા હોય, તો સ્ક્રૂગેજની ન્યૂનતમ માપશક્તિ કેટલી હશે?

medium

(JEE MAIN-2020)

વર્નિયર કેલીપર્સ માટે વર્નિયર અચળાંક $0.1 \,mm$ છે અને તેને $(-0.05) \,cm$. ની શૂન્ય ત્રુટિ છે. એક ગોળાનો વ્યાસ માપવામાં, મુખ્ય સ્કેલનું અવલોકન $1.7 \,cm$ વર્નિયરના $5$ માં કાપા સાથે સંપાત થાય છે. સાયો કરેલો વ્યાસ …………. $\times 10^{-2} \,cm$. હશે.

medium

(JEE MAIN-2022)

એક સ્ક્રૂગેજમાં વર્નુળાકાર સ્કેલના પાંચ આંટા રેખીય સ્કેલ પર $1.5\, mm$ નું માપ આપે છે. વર્તુળાકાર સ્કેળ પર $50$ કાંપા હોય તો સ્ક્રૂગેજની લઘુતમ માપશક્તિ કેટલી થાય?

medium

વર્નિયર કેલિપર્સની મુખ્ય સ્કેલ પર પ્રતિ $cm$ એ $n$ કાંપા છે. વર્નિયરનો $n$ મો કાંપો મુખ્ય સ્કેલના $(\mathrm{n}-1)$ માં કાંપા સાથે મળે છે. તો વર્નિયર કેલિપર્સની લઘુત્તમ માપશકતી કેટલી હશે?

hard

(NEET-2019)