- Home
- Standard 11
- Chemistry
$BF_3\, (130\, pm) $ અને $BF_4^- \,(143\, pm)$ માં $B-F$ બંધની લંબાઈ શા માટે અલગ પડે છે ? કારણો જણાવો.
Solution
$\mathrm{BF}_{3}$ માં $\mathrm{B}-\mathrm{F}$ બંધલંબાઈ એ $\mathrm{BF}_{4}^{-}$માં $\mathrm{B}-\mathrm{F}$ બંધલંબાઈ કરતા નાની છે. જેમાં $\mathrm{BF}_{3}$ એ $e^{-}$ની ઊણપ ધરાવતું સંયોજન છે. $B$ ની ખાલી $p$-કક્ષક, અને $\mathrm{F}$ ની ખાલી $p$-કક્ષક $p \pi-p \pi$ બંધ બનાવે છે. જેથી $e^{-}$ ની ઊણપ દૂર થાય છે. તેથી $B – F$ માં દ્રીબંધ ધરાવતું લક્ષણ જોવા મળે છે.
આ દ્રીબંધના લીધે $\mathrm{BF}_{3}$ માં બંધલંબાઈ ટૂંકી જોવા મળે છે. જ્યારે $\mathrm{BF}_{3}$ એ $\mathrm{F}^{-}$આયન સાથે જોડાય ત્યારે તેનું સંકરણ $s p^{2}\left(\mathrm{BF}_{3}\right)$ માંથી $s p^{3}\left(\mathrm{BF}_{4}^{-}\right)$થાય છે.
હવે $\mathrm{BF}_{4}^{-}$માં $\mathrm{B}$ ચાર $\sigma$ બંધ બનાવે છે. દ્રીબંધ ગુમાવે છે. આથી $\mathrm{BF}_{4}^{-}$માં $\mathrm{B}-\mathrm{F}$ બંધ લંબાઈ $143 \mathrm{pm}$ છે.
