વિધુત ફલક્સની સમજૂતી આપો.

આપેલ બિંદુએ વિદ્યુતક્ષેત્ર $\overrightarrow{ E }$ ને લંબ એક $\overrightarrow{\Delta S }$ ક્ષેત્રફળનો નાનો સમતલ ખંડ મૂકીએ તો તેમાંથી પસાર થતી ક્ષેત્રરેખાઓની સંખ્યાને વિદ્યુત ફલક્સ કહે છે. જેને $\phi$ સંકેતથી દર્શાવાય છે.

$\therefore \phi =\overrightarrow{ E } \cdot \overrightarrow{\Delta S }$

$= E \Delta S \cos \theta$

જો વિદ્યુતક્ષેત્ર $\overrightarrow{ E }$ ને લંબ $\overrightarrow{\Delta S }$ ક્ષેત્રફળના ખંડને મૂકીઓ તો આ ક્ષેત્રફળ ખંડમાંથી પસાર થતી ક્ષેત્રરેખાઓની સંખ્યા $E\Delta$ થશે કારણ કे $\overrightarrow{ E }$ અને $\overrightarrow{\Delta S }$ એકજ દિશામાં છે,તેથી $\theta=0^{\circ}$.

જો $\overrightarrow{ E }$ અને $\overrightarrow{\Delta S }$ વચ્ચેનો ખૂણો $\theta$ હોય, તો હવે ક્ષેત્રફળ ખંડમાંથી પસાર થતી ક્ષેત્રરેખાઓની સંખ્યા $E \Delta S \cos \theta$ અનુસાર ઓછી થશે.

જ્યારે $\overrightarrow{ E }$ અને $\overrightarrow{\Delta S }$ વચ્ચેનો ખૂણો $\theta$ શૂન્ય હોય ત્યારે ક્ષેત્રફળ ખંડમાંથી પસાર થતી ક્ષેત્રરેખાઓની સંખ્યા શૂન્ય થશે જે આફૃતિમાં બતાવેલ છે.

જ્યારે કોઈ વક્ર સપાટી હોય તો આ વક્ર સપાટીને ઘણી મોટી સંખ્યાના, સૂક્ષ્મ ક્ષેત્રફળ ખંડોમાં વિભાજિત કરેલ કલ્પીને દરેક સૂક્ષ્મ ક્ષેત્રફળ ખંડને સમતલીય ગણી શકાય અને $\overrightarrow{\Delta S}=\Delta S \hat{n}$ જे સદિશ તરીકે લઈ શકાય. જ્યાં $\hat{n}$ એ ક્ષેત્રફળ સદિશની દિશાનો એકમ સદિશ છે.

હવે વિદ્યુત ફલક્સ એ વિદ્યુતક્ષેત્રમાં મૂકેલા ક્ષેત્રફળમાંથી પસાર થતી અથવા ક્ષેત્રફળ સાથે સંકળાયેલ વિદ્યુત ક્ષેત્રરેખાઓની સંખ્યા છે.

$\therefore \overrightarrow{ E }$ વિદ્યુતક્ષેત્રમાં મૂકેલા ક્ષેત્રફળ ખંડ $\Delta S$ માંથી પસાર થતું (સંકળાયેલ) વિદ્યુત ફલક્સ $\phi$ હોય તો,

$\phi =\overrightarrow{ E } \cdot \overrightarrow{\Delta S }$

$= E \Delta S \cos \theta$

જ્યાં $\theta$ એ $\overrightarrow{ E }$ અને $\overrightarrow{\Delta S }$ વચ્ચેનો ખૂણો છે.