સમસ્થાનિકો, સમદળીય, આઇસોટોન અને આઇસોમર ઉદાહરણ આપીને સમજાવો.
સમસ્થાનિકો $(Isotopes) :$ "જે પરમાણુઓના પરમાણુક્રમાંક $Z$ સમાન હોય, પરંતુ પરમાણુદળાંક $(A)$ અસમાન હોય તેવાં પરમાણુઓને આપેલ તત્ત્વના સમસ્થાનિકો કહે છે."
હાઈડ્રોજનના સમસ્થાનિકો ${ }_{1} H ^{1},{ }_{1} H ^{2},{ }_{1} H ^{3}$ જેમાં ${ }_{1} H ^{1}$ માં એક પ્રોટોન હોય છે પણ ન્યૂટ્રોનો હોતાં નથી. ${ }_{1} H ^{2}$ માં એક પ્રોટોન અને એક ન્યૂટ્રોન હોય છે તથા ${ }_{1} H ^{3}$ માં એક પ્રોટોન અને બે ન્યૂટ્રોન હોય છે.
સુવર્ણ $(Gold)$ ને $32$ સમસ્થાનિકો હોય છે જેનાં દળાંક $A = 173$ થી $A = 204$ સુધીનાં છે.
સમસ્થાનિક પરમાણુનું ઇલેક્ટ્રોનિક બંધારણ એકસમાન હોવાથી તેમની રસાયણિક વર્તણૂક (રાસયાણિક ગુણધર્મી) એકસમાન હોય છે અને આવર્ત કોણમાં તેમને એક જ સ્થાનમાં મૂકવામાં આવે છે.
આ ઉપરાંત ${ }_{6}^{12} C ,{ }_{6}^{13} C ,{ }_{6}^{14} C$ એ કાર્બનના સમદળીય ન્યુક્લાઈડ છે અને ${ }_{92}^{233} U ,{ }_{92}^{235} U ,{ }_{92}^{238} U$ એ યુરેનિયમના સમદળીય ન્યુક્લાઈઝ્ડ છે તથા ${ }_{3}^{3} Li$ અને ${ }_{3}^{4} Li$ એ લિથિયમના સમસ્થાનિકો છે.
સાયું વિધાન પસંદ કરો.
એક ન્યુકિલયસનો પરમાણુ દળાંક $A_1$ અને કદ $V_1$ છે.બીજ એક એક ન્યુક્લિયસનો પરમમાણુ દળાંક $A_2$ અને કદ$\mathrm{V}_2$ છે. નો તેમના પરમાણ દળાંક વચચે સંબંધ $\mathrm{A}_2=4$$\mathrm{A}_1$ હોય તો $\frac{\mathrm{V}_2}{\mathrm{~V}_1}=\ldots \ldots \ldots .$.
પરમાણુ દળના એકમ અને તેની વ્યાખ્યા લખો.
પ્રોટોન અને ન્યુટ્રોનના દળ સમાન છે તેમ માનો ન્યુકિલયોનનું દળ $1.6 \times 10^{-27}\,kg$ અને ન્યુકિલયસની ત્રિજ્યા $1.5 \times 10^{-15}\,A ^{1 / 3}\,m$ છે. ન્યુકિલયસ ધનતા અને પાણીની ધનતાનો ગુણોત્તર $n \times 10^{13}$ છ. તો $n$ નું મૂલ્ચ $............$ છે.
નીચેનામાંથી કઈ આફૃતિ $I _{ n }\left(\frac{R}{R_{0}}\right)$ નો $I _{ n }(A)$ સાથેનો ફેરફાર દશાવે છે. (જો $R=$ ન્યુક્લિયસની ત્રિજ્યા, $A$ તેનું પરમાણુ દળાંક)