પરમાણુ દળના એકમ અને તેની વ્યાખ્યા લખો.
પરમાણુનું દળ કિલોગ્રામની સરખામણીએ ધણું નાનું છે તેથી તેના દળને કિલોગ્રામમાં દર્શાવવો સગવડભર્યો નથી. ન્યુક્લિયર ભૌતિકવિજ્ઞાનમાં પરમાણું દળનો એકમ $amu$ એટલે કે $atomic\,mass\,unit$ લેવામાં આવે છે તેને $unified\,mass \,unit (u)$ થી પણ દર્શાવવામાં આવે છે.
વ્યાખ્યા : "અનુત્તેજિત એવાં કાર્બન $(C^{12})$ પરમાણુ દળના $12$ મા ભાગને $1\,amu$ એટલે $1\,u$ કહે છે."
અનુત્તેજિત કાર્બન પરમાણુનું દળ $1.992647 \times 10^{-26}\,kg$
$\therefore$ વ્યાખ્યા પરથી,
$1\,u=$અનુતેજીત કાર્બન પરમાણુનું દળ/$12$
$=\frac{1.992647 \times 10^{-26}}{12}\,kg$
$=0.166 \times 10^{-26}\,kg$
$\therefore 1u=1.66 \times 10^{-27}\,kg$
જુદા-જુદા તત્ત્વોના પરમાણુ દળોને ' $u$ ' એકમમાં દર્શાવતાં તે હાઈડ્રોજન પરમાણુંના દળના પૂર્ણાંક ગુણકોની નજીકમાં હોવાનું જણાય છે.જો કે એમાં ઘણા અપવાદ છે.
પરમાણુ દળોનું ચોક્સાઈપૂર્વક માપન માસ-સ્પેક્ટ્રોમીટર વડે થાય છે.
સમસ્થાનિકો, સમદળીય, આઇસોટોન અને આઇસોમર ઉદાહરણ આપીને સમજાવો.
ન્યુક્લિયર બળ સમજાવીને તેના લક્ષણો જણાવો
નીચે આપેલા બે વિધાનોમાંથી એક વિધાન$-A$ અને બીજુ વિધાન કારણ$-R$ છે.
વિધાન $A:$ પરમાણું કેન્દ્રો કે જેનો પરમાણું ભાર $30$ થી $170$ ની સીમામાં છે તેની બંધન ઊર્જા પ્રતિ ન્યુક્લિયોન એ પરમાણું ક્રમાંકથી સ્વતંત્ર હોય છે.
કારણ $R$: પરમાણ્વીય બળ ટૂંકી સીમા ધરાવે છે.
ઉપરોક્ત વિધાનોની સત્યાર્થતા આધારે, યોગ્ય જવાબ નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી પસંદ કરો.
ન્યુક્લિયર બળની વ્યાખ્યા લખો.
$A$ દળક્રમાંક ધરાવતા ન્યુક્લિયસની ત્રિજ્યા $R$ એ $R =\left(1.3 \times 10^{-15}\right) A ^{1 / 3}\, m$ સૂત્ર પરથી મેળવી શકાય છે. આ સૂત્રને અનુસરવામાં આવે તો ન્યુક્લિયસની દળ ઘનતા કયા ક્રમની હશે?
$\left( M _{\text {prot. }} \cong M _{\text {neut. }}=1.67 \times 10^{-27} kg \right)$