બળ વિશેનો પ્રાથમિક ખ્યાલ સમજાવો.
પદાર્થને સ્થિરિ સ્થિતિમાંથી ગતિ કરાવવા માટે કોઈક બાહ્ય બળ જરૂરી છે તેમજ ગતિને ધીમી પાડવા કે અટકાવવા માટે પણ બાહ્ય બળ જરૂરી છે.
ઢાળ પરથી ગબડતા બોલને તેની ગતિની વિરુદ્ધમાં બળ લગાડીને તેને અટકાવી શકાય છે.
પદાર્થ પ૨ જે પરિબળની અસર થવાથી તેની સ્થિર કે ગતિમાન અવસ્થામાં ફરફાર થાય છે તેને બળ કે છે.
પદાર્થ પર બળ લગાડવાથી નીચે મુજબની ચાર પ્રકરની અસર થાય છે.
$(i)$ બળ પદાર્થને ગતિમાં લાવે અને અટકાવી શકે.
$(ii)$ બળ પદર્થની ઝડપમાં ફેફાર કરી શકે એટલે કે પદર્થની ગતિ ધીમી અથવા ઝડપી કરી શકે.
$(iii)$ બળ વસ્તુની ગતિની દિશા બદલી શકે.
$(iv)$ બળ વસ્તુનો આકાર બદલી શકે.
ન્યૂટોનિયન યંત્રશાસ્ત્રમાં કયું પરિબળ બાહ્ય બળ લગાડે છે ?
બળ અને સંપર્કબળ ની વ્યાખ્યા આપો . ક્ષેત્રબળના ઉદાહરણ લખો.
$10 \,kg$ દળને $5 \,m$ લાંબા દોરડાની મદદથી છત પરથી શિરોલંબ રીતે લટકાવવામાં આવેલ છે. દોરડાંના મધ્યબિંદુ આગળ $30 \,N$ જેટલું બળ સમક્ષિતિજ દિશામાં લગાવવામાં આવે છે. દોરડાનો શિરોલંબ સાથેનો કોણ $\theta=\tan ^{-1}\left(x \times 10^{-1}\right)$ છે. $x$ નું મૂલ્ય ........... થશે. $\left(g=10 m / s ^{2}\right)$
પૃથ્વી પર કોઈ પદાર્થ સ્થિર હોય કે નિયમિત સુરેખગતિમાં હોય, તો તેના પર કોઈ બળો લાગતા નથી તેમ શાથી કહી ન શકાય ?
સંપર્કબળ અને ક્ષેત્રબળ વચ્ચેની સમાનતા અને ભિન્નતાઓ લખો.