$(i)$ પરમાણ્વીય ક્રમાંક :

પરમાણુના કેન્દ્રમાં હાજર રહેલા પ્રોટોનની કુલ સંખ્યાને પરમાણ્વીય ક્રમાંક $(Z)$ કહેવાય છે.

દા.ત. : સોડિયમ $(Na)$ પરમાણનું કેન્દ્ર $11$ પ્રોટોન ધરાવે છે. આથી તેનો પરમાણ્વીય ક્રમાંક $11$ છે.

$(ii)$ દળાંક :

પરમાણુના કેન્દ્રમાં રહેલા પ્રોટીન અને ન્યુટ્રૉનની કુલ સંખ્યાના સરવાળાને તત્ત્વ (પરમાણુ)નો દળાંક કહેવાય છે.

દા.ત. : કાર્બનનું દળ $12\, u$ છે કારણકે તેમાં $6$ પ્રોટોન અને $6$ ન્યુટ્રૉન છે એટલે કે $6 \,u + 6\, u =12\,u$ થાય.