આકૃતિમાં ત્રણ બિંદવત્ વિધુતભારો $\mathrm{A, B}$ અને $\mathrm{C}$ ની વિધુતક્ષેત્ર રેખાઓ દર્શાવી છે, તો નીચેના પ્રશ્નોના જવાબ આપો.
$(a)$ કયો વિધુતભાર ધન છે ?
$(b)$ કયા વિધુતભારનું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે ? શાથી ?
$(c)$ આકૃતિ પરથી કયાં વિસ્તાર કે વિસ્તારોમાં વિધુતક્ષેત્ર શૂન્ય છે ? તમારા જવાબને સમર્થન આપો.
આકૃતિમાં ત્રણ બિંદવત્ વિધુતભારો $\mathrm{A, B}$ અને $\mathrm{C}$ ની વિધુતક્ષેત્ર રેખાઓ દર્શાવી છે, તો નીચેના પ્રશ્નોના જવાબ આપો.
$(a)$ કયો વિધુતભાર ધન છે ?
$(b)$ કયા વિધુતભારનું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે ? શાથી ?
$(c)$ આકૃતિ પરથી કયાં વિસ્તાર કે વિસ્તારોમાં વિધુતક્ષેત્ર શૂન્ય છે ? તમારા જવાબને સમર્થન આપો.
$(i)$ આકૃતિ પરથી $A$ અને $C$ વિદ્યુતભારની ક્ષેત્રરેખાઓ બહાર નીકળે છે. તેથી $A$ અને $C$ પર ધન વિદ્યુતભાર જ હોય.
$(ii)$ આકૃતિ પરથી $C$ વિદ્યુતભારમાં બહાર નીકળતી ક્ષેત્રરેખાઓ મહત્તમ છે. તેથી $C$ વિદ્યુતભારનું મૂલ્ય સૌથી વધુ છે.
$(iii)$ સજાતીય વિદ્યુતભારો વચ્ચેના જે બિંદુએ સ્થિત વિદ્યુતબળ શૂન્ય હોય તે બિદુને તટસ્થ બિંદુ કહે છે. તેથી તટસ્થ બિદુનું સ્થાન ફક્ત $A$ અને $C$ ની વચ્ચે હોય.
તટસ્થ બિદુના સ્થાનનો આધાર વિદ્યુતભારો પર લાગતાં બળો પર છે. અહિં $C$ પરનો વિદ્યુતભાર $A$ પરના વિદ્યુતભાર કરતાં વધારે હોવાથી તટસ્થ બિદ્રું સ્થાન $A$ ની નજીક હોય.
Similar Questions
આકૃતિ વિદ્યુતક્ષેત્રની બળ રેખાઓ બતાવે છે. રેખાની જગ્યા દરેક સ્થાને કાગળને સમાંતર છે. જો $A$ આગળ ક્ષેત્રનું મૂલ્ય $40\ N/C$ હોય તો $B$ આગળ અંદાજીત ક્ષેત્રનું મૂલ્ય .......$N/C$ હશે.
આકૃતિ વિદ્યુતક્ષેત્રની બળ રેખાઓ બતાવે છે. રેખાની જગ્યા દરેક સ્થાને કાગળને સમાંતર છે. જો $A$ આગળ ક્ષેત્રનું મૂલ્ય $40\ N/C$ હોય તો $B$ આગળ અંદાજીત ક્ષેત્રનું મૂલ્ય .......$N/C$ હશે.
પૃથ્વી સાથે જોડેલ ધાતુની તકતીની પાછળ એક બિંદુવત વિદ્યુતભાર મૂકેલો છે. આકૃતિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે $P$ અને $Q$ બિંદુએ $X$ અને $Y$ ની વચ્ચે આવેલા છે. $P$ અને $Q$ આગળ વિદ્યુત ક્ષેત્રની $E_P$ અને $E_Q$ છે. નીચે આપેલ પૈકી કયું વિધાન સાચું છે ?
પૃથ્વી સાથે જોડેલ ધાતુની તકતીની પાછળ એક બિંદુવત વિદ્યુતભાર મૂકેલો છે. આકૃતિમાં બતાવ્યા પ્રમાણે $P$ અને $Q$ બિંદુએ $X$ અને $Y$ ની વચ્ચે આવેલા છે. $P$ અને $Q$ આગળ વિદ્યુત ક્ષેત્રની $E_P$ અને $E_Q$ છે. નીચે આપેલ પૈકી કયું વિધાન સાચું છે ?
બંધ પૃષ્ઠની અંદરની બાજુએ $20\ \mu C$ નો વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે તો પૃષ્ઠ સાથે સંકળાયેલ ફલક્સ છે. જો $\, 80\ \mu C$ બંને વિદ્યુતભાર પૃષ્ઠની અંદરની બાજુએ ઉમેરવામાં આવે તો ફલક્સમાં થતો ફેરફાર....... છે.
બંધ પૃષ્ઠની અંદરની બાજુએ $20\ \mu C$ નો વિદ્યુતભાર મૂકવામાં આવે તો પૃષ્ઠ સાથે સંકળાયેલ ફલક્સ છે. જો $\, 80\ \mu C$ બંને વિદ્યુતભાર પૃષ્ઠની અંદરની બાજુએ ઉમેરવામાં આવે તો ફલક્સમાં થતો ફેરફાર....... છે.
$L$ મીટર બાજુવાળો ચોરસ પેપરના સમતલમાં છે. સમાન વિદ્યુતક્ષેત્ર $\vec E\;(V/m) $ પેપરના સમતલમાં છે, પણ તે ચોરસના નીચેના અડધા વિસ્તારમાં સીમિત છે. (આકૃતિ જુઓ) પૃષ્ઠ સાથે સંકળાયેલ વિદ્યુતફલક્સ $SI$ એકમમાં કેટલું હશે?
$L$ મીટર બાજુવાળો ચોરસ પેપરના સમતલમાં છે. સમાન વિદ્યુતક્ષેત્ર $\vec E\;(V/m) $ પેપરના સમતલમાં છે, પણ તે ચોરસના નીચેના અડધા વિસ્તારમાં સીમિત છે. (આકૃતિ જુઓ) પૃષ્ઠ સાથે સંકળાયેલ વિદ્યુતફલક્સ $SI$ એકમમાં કેટલું હશે?
- [AIPMT 2006]
જો વિર્ધુતક્ષેત્ર $10 \hat{i}+3 \hat{j}+4 \hat{k}$ આપેલ હોય તો $y z$ સમતલમાં રહેલા $10$ એકમ ક્ષેત્રફળની સપાટીમાંથી પસાર થતું વિદ્યુત ફ્લક્સ ............ એકમ હશે.
જો વિર્ધુતક્ષેત્ર $10 \hat{i}+3 \hat{j}+4 \hat{k}$ આપેલ હોય તો $y z$ સમતલમાં રહેલા $10$ એકમ ક્ષેત્રફળની સપાટીમાંથી પસાર થતું વિદ્યુત ફ્લક્સ ............ એકમ હશે.