- Home
- Standard 11
- Chemistry
$H_3BO_3$ (ઓર્થોબોરિક એસિડ)ના ભૌતિક અને રાસાયણિક ગુણધર્મો જણાવો.
Solution

ભૌતિક ગુણધર્મો :
તે સફેદ રફટિકમય ઘન પદાર્થ કે જે સ્પર્શે ચીક્ણા હોય છે.
તે પાણીમાં અલ્પદ્રાવ્ય અને ગરમ પાણીમાં વધુ દ્રાવ્ય હોય છે.
તે બોરોનના ઘણા સંયોજનોના જળવિભાજનથી બને છે.
તે સ્તરીય બંધારણ ધરાવે છે. જેમાં સમતલીય $\mathrm{BO}_{3}$ એક્મો આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ $\mathrm{H}$ બંધ દ્વારા જોડાયેલ હોય છે.
રાસાયણિક ગુણધર્મો :
બોરોક્ષના જલીય દ્રાવણને ઍસિડિક કરીને બનાવી શકાય છે.
$\mathrm{Na}_{2} \mathrm{~B}_{4} \mathrm{O}_{7}+2 \mathrm{HCl}+5 \mathrm{H}_{2} \mathrm{O} \rightarrow 2 \mathrm{NaCl}+4 \mathrm{H}_{3} \mathrm{BO}_{3}$
તે નિર્બળ મોનોબેઝિક ઍસિડ છે. તે પ્રોટોનીમ ઍસિડ નથી પણ હાઈડ્રોક્સિલ આયન પાસેથી $e^{-}$મેળવીને લૂઈસ ઍસિડ તરીક વર્તે છે.
$\mathrm{B}(\mathrm{OH})_{3}+2 \mathrm{HOH} \rightarrow\left[\mathrm{B}(\mathrm{OH})_{4}\right]^{-}+\mathrm{H}_{2} \mathrm{O}^{+}$
તેને $370 \mathrm{~K}$ થી ઉંચા તાપમાને ગરમ કરતાં તે $\left(\mathrm{HBO}_{2}\right)$ મેટાબોરિક ઍસિડ બનાવે છે. જે વધુ ગરમ કરતાં બોરિક ઑક્સાઈડ $\left(\mathrm{B}_{2} \mathrm{O}_{3}\right)$ બને છે.