પરમાણુની ઇલેક્ટ્રૉનીય રચનાને તેના આધુનિક આવર્તકોષ્ટકમાં સ્થાન સાથે શો સંબંધ છે ?
પરમાણુની ઇલેક્ટ્રૉનીય રચનાને તેના આધુનિક આવર્તકોષ્ટકમાં સ્થાન સાથે નીચે મુજબનો સંબંધ જોવા મળે છે એટલે કે તત્ત્વ પરમાણુની ઇલેક્ટ્રૉનીય રચના ઉપરથી સમૂહ ક્રમ અને આવર્તનો ક્રમ એટલે કે પરમાણુનું સ્થાન નક્કી કરી શકાય છે.
પરમાણુની બાહ્યતમ કક્ષાના ઇલેક્ટ્રૉનની સંખ્યા એ સમૂહનો ક્રમ જણાવે છે.
દા.ત., સોડિયમ $(Na)$ તત્ત્વનો પરમાણ્વીય ક્રમાંક $11$ છે. આથી, તેની ઇલેક્ટ્રૉનીય રચના $Na\,(Z=11)$ $\begin{matrix}
K & L & M \\
2 & 8 & 1 \\
\end{matrix}$
આમ, તેની બાહ્યતમ કક્ષામાં એક ઇલેક્ટ્રૉન છે. આથી તે આવર્તકોષ્ટકના સમૂહ $-1$ નું તત્ત્વ છે.
પરમાણુની ઇલેક્ટ્રૉનીય રચનામાં કક્ષાઓની સંખ્યા (કોશોની સંખ્યા) એ આવર્તનો ક્રમ જણાવે છે. જેમ કે, સોડિયમ પરમાણુ $(Na)$ પાસે $3$ કક્ષા $K$, $L$, $M$ છે. આથી, તે આવર્તકોષ્ટકના આવર્ત $3$ નું તત્ત્વ છે તેવું કહી શકાય.
મેન્ડેલીફે પોતાનું આવર્તકોષ્ટક તૈયાર કરવા માટે ક્યાં માપદંડ (criteria) ધ્યાનમાં લીધાં?
કયા તત્ત્વમાં
$(a)$ કુલ ત્રણ કક્ષા છે કે જે સંયોજકતા કક્ષામાં ચાર ઇલેક્ટ્રૉન ધરાવે છે ?
$(b)$ કુલ બે કક્ષા છે કે જે સંયોજકતા કક્ષામાં ત્રણ ઇલેક્ટ્રૉન ધરાવે છે
$(c)$ બીજી કક્ષામાં પ્રથમ કક્ષા કરતાં બમણા ઇલેક્ટ્રૉન છે ?
આવર્તકોષ્ટકમાં તેમના સ્થાનને ધ્યાનમાં લેતા નીચે દર્શાવેલાં તત્ત્વો પૈકી કયું તત્ત્વ તમારી ધારણા અનુસાર સૌથી વધુ ધાત્વીય લક્ષણ ધરાવે છે ?
$Ga$ $Ge$ $As$ $Se$ $Be$
આવર્તકોષ્ટકમાં ફલોરિન જે સમૂહમાં છે તે જ સમૂહનાં તમામ તત્ત્વોનો ક્યો ગુણધર્મ સમાન છે ?
તત્ત્વ $X,$ $XCl_2$ સૂત્ર ધરાવતો ક્લોરાઇડ બનાવે છે, જે ઊચું ગલનબિંદુ ધરાવતો ઘન પદાર્થ છે. $X$ મહદંશે એવા સમાન સમૂહમાં હશે કે જેમાં ...... હશે.