लघु विधि द्वारा माध्य व मानक विचलन ज्ञात कीजिए।
${x_i}$ | $60$ | $61$ | $62$ | $63$ | $64$ | $65$ | $66$ | $67$ | $68$ |
${f_i}$ | $2$ | $1$ | $12$ | $29$ | $25$ | $12$ | $10$ | $4$ | $5$ |
The data is obtained in tabular form as follows.
${x_i}$ | ${f_i}$ | ${f_i} = \frac{{{x_i} - 64}}{1}$ | ${y_i}^2$ | ${f_i}{y_i}$ | ${f_i}{y_i}^2$ |
$60$ | $2$ | $-4$ | $16$ | $-8$ | $32$ |
$61$ | $1$ | $-3$ | $9$ | $-3$ | $9$ |
$62$ | $12$ | $-2$ | $4$ | $-24$ | $48$ |
$63$ | $29$ | $-1$ | $1$ | $-29$ | $29$ |
$64$ | $25$ | $0$ | $0$ | $0$ | $0$ |
$65$ | $12$ | $1$ | $1$ | $12$ | $12$ |
$66$ | $10$ | $2$ | $4$ | $20$ | $40$ |
$67$ | $4$ | $3$ | $9$ | $12$ | $36$ |
$68$ | $5$ | $4$ | $16$ | $20$ | $80$ |
$100$ | $220$ | $0$ | $286$ |
Mean, $\bar x = A\frac{{\sum\limits_{i = 1}^9 {{f_i}{y_i}} }}{N} \times h = 64 + \frac{0}{{100}} \times 1 = 64 + 0 = 64$
Variance, ${\sigma ^2} = \frac{{{h^2}}}{{{N^2}}}\left[ {N\sum\limits_{i = 1}^9 {{f_i}{y_i}^2 - \left( {\sum\limits_{i = 1}^9 {{f_i}{y_i}^2} } \right)} } \right]$
$=\frac{1}{100^{2}}[100 \times 286-0]$
$=2.86$
$\therefore$ Standard deviation $(\sigma)=\sqrt{2.86}=1.69$
बीस प्रेक्षणों का माध्य तथा मानक विचलन क्रमश: $10$ तथा $2$ हैं। जाँच करने पर यह पाया गया कि प्रेक्षण $8$ गलत है। निम्न में से प्रत्येक का सही माध्य तथा मानक विचलन ज्ञात कीजिए यदि
उसे $12$ से बदल दिया जाए।
$20$ प्रेक्षणों के माध्य तथा प्रसरण क्रमशः $10$ तथा $4$ पाये गये। पुनः जाँच करने पर पाया गया कि एक प्रेक्षण $9$ गलत था सही प्रेक्षण $11$ था। तो सही प्रसरण है
$5$ प्रेक्षणों का माध्य एवं प्रसरण क्रमशः $5$ एवं $8$ हैं। यदि तीन प्रेक्षण $1,3,5$ हैं, तब शेष दो प्रेक्षणों के घनों का योग है-
माना $8$ संख्याओं $\mathrm{x}, \mathrm{y}, 10,12,6,12,4,8$ के माध्य तथा प्रसरण क्रमशः $9$ तथा $9.25$ हैं। यदि $x>y$ है, तो $3 x-2 y$ बराबर है_____