એક સમાંતર પ્લેટ કેપેસીટરની દરેક પ્લેટનું ક્ષેત્રફળ $90 \,cm ^{2}$ અને બે પ્લેટ વચ્ચેનું અંતર $2.5\,mm$ છે. કેપેસીટરને $400\,V$ ના સપ્લાય સાથે જોડીને વિદ્યુતભારિત કરવામાં આવે છે.

$(a)$ કેપેસીટર વડે કેટલી સ્થિતવિદ્યુતઊર્જા સંગ્રહિત થયેલ છે?

$(b)$ આ ઊર્જાને બે પ્લેટવચ્ચેના સ્થિતવિદ્યુત ક્ષેત્રમાં સંગ્રહ પામેલી ગણો અને એકમ કદ દીઠ ઊર્જા મેળવો. આ પરથી uઅને વિદ્યુતક્ષેત્રના માનદ વચ્ચેનો સંબંધ મેળવો.

Area of the plates of a parallel plate capacitor, $A=90 \,cm ^{2}=90 \times 10^{-4} \,m ^{2}$

Distance between the plates, $d =2.5\, mm =2.5 \times 10^{-3} \,m$

Potential difference across the plates, $V =400 \,V$

$(a)$ Capacitance of the capacitor is given by the relation, $c=\frac{\epsilon_{0} A}{a}$

Electrostatic energy stored in the capacitor is given by the relation,

$E_{1}=\frac{1}{2} C V^{2}=\frac{1}{2} \frac{\epsilon_{0} A}{d} V^{2}$

Where,

$\epsilon_{0}=$ Permittivity of free space $=8.85 \times 10^{-12} \,C ^{2} \,N ^{-1} \,m ^{-2}$

$\therefore E_{1}=\frac{1 \times 8.85 \times 10^{-12} \times 90 \times 10^{-4} \times(400)^{2}}{2 \times 2.5 \times 10^{-3}}$$=2.55 \times 10^{-6} \,J$

$(b)$ Volume of the given capacitor, $V^{\prime}=A \times d=90 \times 10^{-4} \times 25 \times 10^{-3}$$=2.25 \times 10^{-4} \,m ^{3}$

Energy stored in the capacitor per unit volume is given by, $u=\frac{E_{1}}{V^{\prime}}$

$=\frac{2.55 \times 10^{-6}}{2.25 \times 10^{-4}}=0.113 \,J\,m ^{-3}$

Again, $u=\frac{E_{1}}{V^{\prime}}$

$=\frac{\frac{1}{2} C V^{2}}{A d}=\frac{\frac{\epsilon_{0} A}{2 d} V^{2}}{A d}=\frac{1}{2} \epsilon_{0}\left(\frac{V}{d}\right)^{2}$

Where, $\frac{v}{a}=$ Electric intensity $= E$ Therefore, $U=\frac{1}{2} \epsilon_{0} E^{2}$