$\mathrm{R}$ બિજ્યાના ગોળાના કેન્દ્ર પર મૂકેલી ${{\rm{\vec m}}}$ ડાઇપોલ મોમેન્ટ ધરાવતી બિંદુવતું ચુંબકીય કાઇપોલ માટે ગોસનો નિયમ ચકાસો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

ચુંબકત્વ માટે ગોસનો નિયમ $\int \overrightarrow{ B } \cdot d \overrightarrow{ S }=0$ છે.

ઊગમબિંદુ $"O"$ પર ડાઈપોલની મોમેન્ટ $\overrightarrow{ M }= M \hat{k}$

$O$ થી $r$ અંતરે $P$ બિંદુ વિચારો. $OP$ $z$-અક્ષ સાથે $\theta$ ખૂણો રચે છે. $\overrightarrow{ M }$ નો $OP$ પરનો ધટક $= M \cos \theta$ છે.

$\vec{M} \cos \theta$ ડાઈપોલ મોમેન્ટનના કારણે $P$ બિંદુએ પ્રેરિત ચુંબકીય ક્ષેત્ર, $\overrightarrow{ B }=\frac{\mu_{0}}{4 \pi} \frac{2 M \cos \theta}{r^{3}} \hat{r}$

આકૃતિ પરથી કહી શકાય કે ગોળાની ત્રિજ્યા $r$ એ $y z$-સમતલમાં છે.

$P$ બિંદુએ $d \overrightarrow{ S }$ ક્ષેત્રફળવાળો સૂક્ષ્મ ખંડ વિચારો.

$\therefore d \overrightarrow{ S }=r(r \sin \theta) \hat{r}=r^{2} \sin \theta d \theta \hat{r}$

$\therefore \int \overrightarrow{ B } \cdot d \overrightarrow{ S }=\int \frac{\mu_{0}}{4 \pi} \frac{2 M \cos \theta}{r^{3}} \hat{r}\left(r^{2} \sin \theta d \theta\right) \hat{r}$

$=\frac{\mu_{0}}{4 \pi} \frac{ M }{r} \int_{0}^{2 \pi} 2 \sin \theta \cos \theta d \theta$

$=\frac{\mu_{0}}{4 \pi} \frac{ M }{r} \int_{0}^{2 \pi} \sin 2 \theta d \theta$

$=\frac{\mu_{0}}{4 \pi} \frac{ M }{r}\left(-\frac{\cos 2 \theta}{2}\right)_{0}^{2 \pi}$

901-s140

Similar Questions

$0.01 \,amp-m.$  ઘુવમાન ઘરાવતા બે ઘુવો વચ્ચેનું અંતર $0.1 \,m$  છે.તો બે ઘુવોના મઘ્યબિંદુ આગળ ચુંબકીયક્ષેત્ર કેટલું થાય?

સમઅક્ષિય મૂકેલા બે ગજિયા ચુંબકના કેન્દ્ર વચ્ચેનું અંતર $r $ હોય,ત્યારે લાગતું બળ $4.8\, N $ છે.જો અંતર $ 2r$  કરવામાં આવે તો નવું બળ કેટલા ......$N$ થાય?

  • [AIIMS 1995]

$10 \,A m^2$ ચુંબકીય મોમેન્ટ ધરાવતા બે ગજિયા ચુંબકના કેન્દ્ર વચ્ચેનું અંતર $0.1\, m$  છે.તેમને સમઅક્ષિય મૂકેલાં હોય,તો તેમની વચ્ચે કેટલા.....$N$ બળ લાગે?

એક નાનો $d l$ લંબાઈનો પ્રવાહ પસાર કરતો પદાર્થ $(1,1,0)$ પર રહેલ છે. અને ${+z}$ દિશામાં પ્રવાહ પસાર થાય છે.ઉગમબિંદુ આગળનું ચુંબકીય ક્ષેત્ર $\overrightarrow{B_1}$ અને બિંદુ $(2,2,0)$ આગળ ચુંબકીય ક્ષેત્ર  $\overrightarrow{B_2}$ હોય, તો

$d$ લંબાઈ ધરાવતી નાની ચુંબકીય ડાઈપોલના મધ્યબિંદુ એકબીજાથી $x, (x > > d)$ અંતરે છે. જો તેમની વચ્ચે લાગતું બળ $x^{-n}$ ના સમપ્રમાણમાં હોય તો $n$ કેટલો હશે?

  • [JEE MAIN 2014]