કાર્ય અને ગતિઊર્જાની વ્યાખ્યાઓ લખો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

કાર્ય : બળ અને બળ લાગતું હોય તે દરમિયાન થતાં સ્થાનાંતરના ગુણાકારને કાર્ય કહે છે.

$\therefore$કાર્ય $ =$ બળ $\times$ સ્થાનાંતર

જો બળ અને સ્થાનાંતર એક જ દિશામાં હોય તો કાર્ય ધન, વિરુદ્ધ દિશામાં હોય તો કાર્ય ઋણ અને બળ અને સ્થાનાંતર લંબરૂપે હોય તો કાર્ય શૂન્ય.

ગતિઉર્જા: 

ઉર્જા એટલે કાર્ય કરવાની ક્ષમતા.

પદાર્થની ગતિના કારણે તેમાં રહેલી કાર્ય કરવાની ક્ષમતાને ગતિઉર્જા કહે છે.

આથી, જો પદાર્થ વધારે ઝડપથી ગતિ કરતો હોય તો તેની ગતિઊર્જા વધારે અને ઓછી ઝડપથી ગતિ કરતાં પદાર્થની ગતિઊર્જા ઓછી.

ગતિઊર્જાની બીજી વ્યાખ્યા : પદાર્થના દળ અને તેના વેગના વર્ગના ગુણાકારના અડધા મૂલ્યને ગતિઊર્જા કહે છે.

$\therefore$ ગતિઉર્જા $=\frac{1}{2} m v^{2}$ 

જ્યાં $m=$ પદાર્થનું દળ અને $v=$ પદાર્થની ઝડપ અથવા વેગ 

Similar Questions

સ્થિર સ્થિતિમાં રહેલ $m$ દળના પદાર્થ પર અચળ બળ લાગવાના કારણે તે $d$ જેટલું અંતર કાપીને પ્રાપ્ત કરેલી ગતિઊર્જા $K$ કોના સમપ્રમાણમાં હશે?

  • [AIPMT 1994]

એક કણને $h$ ઉંચાઇએથી મુક્ત કરવામાં આવે છે. કણને અચળ સમક્ષિતિજ વેગ આપવામાં આવે છે. $g $ દરેક સ્થળે અચળ રહે છે તેમ ધારી સમય $  t$ ની સાપેક્ષ પદાર્થની ગતિઉર્જા $E$  એ સાચી રીતે શેમાં દર્શાવી છે.

એક  ખેંચ્યા વગર ની સ્પ્રિંગ લંબાઈ $l$ અને દળ $m$ ધરાવે છે અને તેનો એક છેડો દ્રઢ આધાર સાથે જોડેલો છે.ધારો કે સ્પ્રિંગ ને એકસમાન તાર થી બનાવેલી છે તો તેના એક છેડાને સમાન વેગ $v$ થી ખેંચવામાં આવે છે તો તેણે મેળવેલી ગતિઉર્જા કેટલી થશે?

  • [JEE MAIN 2014]

$4\,g$ અને $16\, g$ ધરાવતાં બે દળોની ગતિ ઊર્જા એક સરખી છે. જે તેમનાં રેખીય વેગમાનનો માનાંકનો ગુણોત્તર $n : 2$ છે. $n$ નું મૂલ્ય ....... હશે.

  • [JEE MAIN 2021]

સ્થિર સ્થિતિએ એક $12kg$ દળનો બોમ્બ વિસ્ફોટ પામીને $1 : 3$ જેટલો દળનો ગુણોત્તર ધરાવતા બે ટુકડાઓમાં રૂપાંતર પામે છે. નાના ટુકડાની ગતિ ઊર્જા $216 J$ છે. મોટા (ભારે) ટુકડાનું વેગમાન $(kg-m/sec)$ માં કેટલું હશે?