એક જંતુ વર્તુળાકાર ખાંચમાં કે જેની ત્રિજ્યા $12 \;cm$ છે તેમાં ફસાઈ જાય છે. તે ખાંચમાં એકધારી ગતિ કરે છે અને $100$ સેકન્ડમાં $7$ પરિભ્રમણ પૂરાં કરે છે. $(a)$ જંતુની કોણીય ઝડપ તથા રેખીય ઝડપ કેટલી હશે ? $(b)$ શું પ્રવેગ સદિશ એ અચળ સદિશ છે ? તેનું માન કેટલું હશે ? :

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

આ નિયમિત વર્તુળ ગતિનું ઉદાહરણ છે. અહીં $R = 12 cm$. કોણીય ઝડપ $\omega$ નું મૂલ્ય

$\omega=2 \pi / T=2 \pi \times 7 / 100=0.44 rad / s$

તથા રેખીય ઝડપ

$v=\omega R=0.44 s ^{-1} \times 12 cm =5.3 cm s ^{-1}$

વર્તુળના દરેક બિંદુ પાસે વેગ $v$ ની દિશા તે બિંદુ પાસે દોરેલ સ્પર્શકની દિશા હશે તથા પ્રવેગ વર્તુળના કેન્દ્ર તરફ હશે. તે સતત દિશા બદલતું હોવાથી પ્રવેગ અચળ સદિશ નથી. પરંતુ તેનું માન અચળ રહેશે.

$a=\omega^{2} R=\left(0.44 s ^{-1}\right)^{2}(12 cm )$

$=2.3 cm s ^{-2}$

Similar Questions

ક્રિકેટનો કોઈ ખેલાડી દડાને $100 \,m$ જેટલા મહત્તમ સમક્ષિતિજ અંતર સુધી ફેંકી શકે છે. આ ખેલાડી આ જ દડાને જમીનથી ઉપર તરફ કેટલી ઊંચાઈ સુધી ફેંકી શકશે ?

જમીન થી $45^o$ ના ખૂણે એક દડાને ફેંકતા તે સામે રહેલી દીવાલ ને ટપી જાય છે. જો પ્રક્ષેપન સ્થાન દીવાલ ના નીચલા ભાગ થી $4\,m$ દૂર હોય અને દડો દીવાલ ની સામેની બાજુ એ $6\,m$ દૂર જમીન પર અથડાય તો દીવાલની ઊંચાઈ  ........ $m$ હશે.

  • [JEE MAIN 2013]

નીચે આપેલ વિધાન માંથી ક્યા વિધાન પ્રક્ષેપિત પદાર્થની ગતિ માટે સાચા નથી?

આપેલી આકૃતિમાં પ્રક્ષિપ્ત પદાર્થ માટે કયો વિકલ્પ યોગ્ય છે.

પ્રક્ષિપ્ત પદાર્થની વ્યાખ્યા આપી ગતિપથનું સમીકરણ $y\, = \,(\tan \,{\theta _0})x\, - \,\frac{g}{{(2\,\cos \,{\theta _0})}}{x^2}$ મેળવો.