બિંદુવત્ વિધુતભાર $\mathrm{Q}$ માટે અંતર $\mathrm{r}$ સાથે સ્થિતિમાનનો ફેરફાર અને વિધુતક્ષેત્રના ફેરફારનો આલેખ દોરો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

બિંદુવત વિદ્યુતભારનું સ્થિત-વિદ્યુતસ્થિતિમાન $V =\frac{k Q }{r}$ અને વિદ્યુતક્ષેત્ર $E =\frac{k Q }{r^{2}}$ છે. તેમાં $k Q$ સમાન $\therefore V \propto \frac{1}{r}$ અને $E \propto \frac{1}{r^{2}}$

આમ, વિદ્યુતસ્થિતિમાન અને વિદ્યુતક્ષેત્ર એ અંતર $r$ સાથે કેવી રીતે બદલાય છે તે દર્શાવે છે.

વિદ્યુતસ્થિતિમાનનું સમીકરણ $V =\frac{k Q }{r}$ દર્શાવે છે કે જો $Q$ ધન હોય, તો દરેક બિદુએ વિદ્યુતસ્થિતિમાન ધન મળે અને વધુમાં બિદુવત્ વિદ્યુતભારના કારણો કોઈ બિંદુ પાસેનું વિદ્યુતસ્થિતિમાન તેના અંતરના વ્યસ્ત પ્રમાણામાં છે એટલે કે વિદ્યુતક્ષેત્રની દિશામાં ધટે અને વિરૂદ્ધ દિશામાં વધે.

$Q$ વિદ્યુતભારનું $r$ અંતરે વિદ્યુતક્ષેત્ર $E =\frac{k Q }{r^{2}}$ અને વિદ્યુતસ્થિતિમાન $V =\frac{k Q }{r}$

આમ,વિદ્યુતસ્થિતિમાન અને વિદ્યુતક્ષેત્ર એ અંતર $r$ સાથે કેવી રીતે બદલાય છે તે દર્શાવે છે.

વિદ્યુતસ્થિતિમાનનું સમીકરણ $V =\frac{k Q }{r}$ દર્શાવે છે કे જો $Q$ ધન હોય, તો દરેક બિદું વિદ્યુતસ્થિતિમાન ધન મળે અને $Q$ ઋણ હોય,તો દરેક બિંદુએ વિદ્યુતસ્થિતિમાન ઋણ મળે છે.

વધુમાં બિંદુવત વિદ્યુતભારના કારણે કોઈ બિંદુ પાસેનું વિદ્યુતસ્થિતિમાન તેના અંતરના વ્યસ્ત પ્રમાણમાં છે એટલે કે

વિદ્યુતક્ષેત્રની દિશામાં ઘટે અને વિરુદ્ધ દિશામાં વધે.

Similar Questions

નિયમિત વિધુતભાર વિતરણ ધરાવતા પાતળા ગોળાકાર વિધુતભારિત કવચને કારણે વચની બહાર, સપાટી પર અને તેની અંદરના બિંદુ માટે સ્થિતિમાનના સૂત્રો લખો.

વિધુતસ્થિતિમાનની વ્યાખ્યા આપી સમજાવો અને તેનો $\mathrm{SI}$ એકમ લખો અને અન્ય એકમો જણાવો. 

$Q$ વિજભાર ધારવતો વાહક ગોળો વિજભાર રહિત પોલા ગોળા વડે ઘેરાયેલો છે.વાહક ગોળા અને પોલા ગોળાની સપાટી વચ્ચે વિદ્યુતસ્થિતિમાનનો તફાવત $V$ છે.હવે જો પોલા ગોળાને $-4\, Q$ જેટલો વિજભાર આપવામાં આવે તો અ બંને સપાટી વચ્ચેનો નવો વિદ્યુતસ્થિતિમાનનો તફાવત કેટલા........$V$  થાય?

  • [JEE MAIN 2019]

આકૃતિમાં દર્શાવ્યા મુજબ ચોરસનાં શિરોબિંદુઓ પર વિદ્યુતભાર મૂકેલા છે.આ ચોરસના કેન્દ્ર પર વિદ્યુતક્ષેત્ર $\vec E$ અને વિદ્યુતસ્થિતિમાન $V$ છે.જો $A$ અને $B$ પરના વિદ્યુતભારને $D$ અને $C$ સ્થાને રહેલા વિદ્યુતભાર સાથે અદલા-બદલી કરવામાં આવે, તો ચોરસના કેન્દ્ર પર .......

  • [AIEEE 2007]

એકબીજાથી $s$ અંતરે રહેલ બે પાતળી $a$ ત્રિજયાની સમઅક્ષીય રિંગ પર $+{Q}$ અને $-{Q}$ વિદ્યુતભાર છે. બે રિંગના કેન્દ્રો વચ્ચેનો વિદ્યુતસ્થિતિમાનનો તફાવત કેટલો કેટલો થાય?

  • [JEE MAIN 2021]