સદિશોના સરવાળા માટે ક્રમનો નિયમ (સમક્રમી છે) સમજાવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

આકૃતિ $(a)$માં દ્શાવેલા બે સદિશો $\vec{A}$ અને $\vec{B}$ નો સદિશ સરવાળો કરવો છે. આ માટે બે રીતે સરવાળો થઈ શકે.

$(1)$ પ્રથમ કોઈ નિશ્ચિત બિંદુ $O$ થી $\overrightarrow{ A }$ ને મૂલ્ય અને દિશા સાથેનો સદિશ $\overrightarrow{ OP }=\overrightarrow{ A }$ દોરો.

$\overrightarrow{ A }$ ના પુચ્છ પર $\overrightarrow{ B }$ નું શીર્ષ રાખી તેના મૂલ્ય અને દિશામાંનો સદિશ $\overrightarrow{ PQ }=\overrightarrow{ B }$ દોરો. $\overrightarrow{ A }$ ના શીર્ષ અને $\overrightarrow{ B }$ ના. પુચ્છને જોડો, તેથી $\overrightarrow{ OQ }=\overrightarrow{ R }$ મળે.

$\therefore \overrightarrow{ OQ }=\overrightarrow{ OP }+\overrightarrow{ PQ }$

$\therefore R =\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B } \ldots(1)$

જ્યાં $\overrightarrow{ R }$ એ $\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B }$ નો સરવાળો દર્શાવે છે.

(2) હવે, નિશ્ચિત બિંદુ $Q$ થી $\vec{B}$ ના મૂલ્ય અને દિશા સાથેનો $\overrightarrow{Q S}=\vec{B}$ દોરો.

$\overrightarrow{ B }$ ના પુચ્છ પર $\overrightarrow{ A }$ શીર્ષ રાખી $\overrightarrow{ SP }=\overrightarrow{ A }$ દોરો.

$\overrightarrow{ B }$ શીર્ષ અને $\overrightarrow{ A }$ ના પુચ્છને જોડો, તેથી $\overrightarrow{ QP }=\overrightarrow{ R }$ મળે.

$\therefore \overrightarrow{ QP }=\overrightarrow{ QS }+\overrightarrow{ SP }$

$\therefore \overrightarrow{ R }=\overrightarrow{ B }+\overrightarrow{ A }$

પરિણામ $(1)$ અને $(2)$ પરથી

$\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B }=\overrightarrow{ B }+\overrightarrow{ A }$ જે ક્રમનો નિયમ સાબિત થાય.

885-s58

Similar Questions

સ્થિર અવસ્થામાં રહેલો પદાર્થ પર ત્રણ બળ સદીશ $2 \hat{i}+2 \hat{j}, 2 \hat{i}-2 \hat{j}$ અને $-4 \hat{i}$ દ્વારા લગાવવામાં આવે છે. તો પદાર્થ કઈ દિશામાં ગતિ કરશે?

$\overrightarrow A + \overrightarrow B + \overrightarrow C= 0$ આપેલ છે. ત્રણ સદિશ પૈકી બે સદિશોનું મૂલ્ય સમાન છે. અને ત્રીજા સદિશનું મૂલ્ય $\sqrt 2 $  ગણું કે જે બે સમાન મૂલ્ય સિવાયનું છે. તો સદિશો વચ્ચેના ખૂણાઓ શું હશે ?

બે સદિશોનું સમાન મૂલ્ય $5$ એકમ છે અને તેમના વચ્ચેનો ખૂણો $60^0$ છે. તે સદિશના પરિણામી સદિશનું મૂલ્ય....... અને તેનો એક સદિશમાંથી રચાતા ખૂણાનું મૂલ્ય ..... મળે.

કોઈ સદિશ $\vec A $ માથી એક નવો સદિશ $\vec B$ મેળવવા માટે તેને $\Delta \theta$ રેડિયન $( \Delta \theta << 1)$ જેટલું કોણાવર્તન કરાવવામાં આવે છે. તો આ કિસ્સામાં $\left| {\vec B - \vec A} \right|$ શું થશે?

  • [JEE MAIN 2015]

$ \hat i - 3\hat j + 2\hat k $ અને $ 3\hat i + 6\hat j - 7\hat k $ ,ના સરવાળામાં કયો સદિશ ઉમેરવાથી Y-દિશાનો એકમ સદિશ મળે?