રેડિયો એક્ટિવિટીના જુદા-જુદા એકમો જણાવી તેમને વ્યાખ્યાયિત કરો.
રેડિયો ઍક્ટિવિટીના શોધક હેગ્રી બેકવેરલની યાદમાં ઍક્ટિવિટીનો $SI$ એકમ બંકવેરલ $(B$ $q$ ) છે.
$(i)$ "જે રેડિયો ઍક્ટિવ નમૂનામાં પ્રત્યેક સેકન્ડમાં એક વિભંજન થાય તે નમૂનાની ઍક્ટિવિટી એક બેકવેરલ $(B$ $q$ ) કહેવાય છે."
$\therefore 1 B q=1$ વિભંજન/સેકન્ડ
$(ii)$ ક્યૂરી એકમ : જે રેડિયો એક્ટિવ નમૂનામાં પ્રત્યેક સેકન્ડમાં $3.7 \times 10^{10}$ વિભંજન થાય તે નમૂનાની એક્ટિવિટી એક ક્યુરી $( C i)$ કહેવાય છે.
$\therefore 1 C i=3.7 \times 10^{10}$ વિભંજન/સેકન્ડ
વ્યવહારમાં તેના નાના એકમો વપરાય છે.
$1 mCi =3.7 \times 10^{7}$ વિભંજન/સેકન્ડ $=10^{-3} Ci$
$1 \mu C i=3.7 \times 10^{4}$ વિભંજન/સેકન્ડ $=10^{-6} C i$
ક્યૂરી એકમ એ જૂનો પ્રાયોગિક એકમ છે.
$(iii)$ રધરફર્ડ એકમ : જે રેડિયો એક્ટિવ નમૂનામાં પ્રત્યેક સેકન્ડે $10^{6}$ (દસ લાખ) ન્યુક્લિયસનું વિભંજન થાય તો તે નમૂનાની એક્ટિવિટીને એક રધરફર્ડ $(rd)$એક્ટિવિટી કહે છે.
$\therefore 1 rd =10^{6}$ વિભંજન/સેકન્ડ
રેડિયોએક્ટિવ ન્યુકિલયસનું અર્ધઆયુ $50$ દિવસ છે. $t_1$ સમય પછી $\frac{1}{3}$ વિભંજન અને $t_2$ સમય પછી $\frac{2}{3}$ વિભંજન પામે, તો $\left(t_{2}-t_{1}\right)$ સમય અંતરાલ ........... દિવસ હશે.
કોઈ $t = 0$ ક્ષણે, રેડિયો-ઍક્ટિવ તત્વના નમૂનાનું દળ $10 \, g$ છે. બે સરેરાશ જીવનકાળ જેટલા સમયગાળા પછી આપેલ તત્વના નમૂનાનું કેટલા ........ $g$ દળ આશરે બાકી હશે ?
રેડિયો એક્ટિવીટી ......છે.
$Au ^{198}$ નો અર્ધ- આયુ $2.7$ દિવસ છે. જે પરમાણુ દળ $198\, g mol ^{-1}$ હોય તો $1.50 \,mg$ $Au ^{198}$ સક્રિયતા (activity) ......$Ci$ છે. $\left( N _{ A }=6 \times 10^{23}\, / mol \right)$
બે રેડીયો એકિટવ તત્વો $A$ અને $B$ ને પ્રારંભમાં સમાન સંખ્યાનો પરમાણુઓ છે.$A$ નો અર્ધજીવનકાળ $B$ ના સરેરાશ જીવનકાળ જેટલો છે. જો $\lambda_A$ અને $\lambda_B$ એ અનુક્રમે $A$ અને $B$ ના ક્ષય નિયતાંકો હોય, તો આપેલા વિકલ્પોમાંથી સાચો વિકલ્પ પસંદ કરો.