ધોવાનો સોડા અને બેકિંગ સોડાના બે મહત્ત્વના ઉપયોગો આપો.
ધોવાના સોડાના ઉપયોગો :
$(i)$ સોડિયમ કાર્બોનેટ (ધોવાનો સોડા)નો ઉપયોગ કાચ, સાબુ અને કાગળ ઉદ્યોગમાં થાય છે.
$(ii)$ તેનો ઉપયોગ બોરેક્ષ જેવા સોડિયમ સંયોજનોની બનાવટમાં થાય છે.
$(iii)$ સોડિયમ કાર્બોનેટનો ઉપયોગ ઘરોમાં સફાઇના હેતુ માટે થાય છે.
$(iv)$ તેનો ઉપયોગ પાણીની સ્થાયી કઠિનતા દૂર કરવા માટે થાય છે.
બેકિંગ સોડાના ઉપયોગો :
$(i)$ રસોઈ ઘરમાં સામાન્ય રીતે સ્વાદિષ્ટ ક્રિસ્પી પકોડા (Crispy Pakodas) બનાવવા માટે ઉપયોગી સોડા એટલે બેકિંગ સોડા. કેટલીક વાર ઝડપી ખોરાક રાંધવા માટે તે ઉમેરવામાં આવે છે.
$(ii)$ સંયોજનનું રાસાયણિક નામ સોડિયમ હાઇડ્રોજનકાર્બોનેટ $(NaHCO_3)$ છે, તે કાચી સામગ્રીઓ પૈકીના એક સોડિયમ ક્લોરાઇડના ઉપયોગથી ઉદ્ભવે છે.
$NaCl + H _{2} O + CO _{2}+ NH _{3} \rightarrow$ $NH _{4} Cl +\quad NaHCO _{3}$
(એમોનિયમ ક્લોરાઈડ) (સોડિયમ હાઈડ્રોજનકાર્બોનેટ)
શા માટે $HCl$, $HNO_3$ વગેરે જલીય દ્રાવણોમાં ઍસિડિક લક્ષણો ધરાવે છે, જ્યારે આલ્કોહોલ તેમજ ગ્લુકોઝ જેવાં સંયોજનોનાં દ્રાવણો ઍસિડિક લક્ષણો ધરાવતાં નથી ?
જ્યારે ઍસિડના દ્રાવણને મંદ કરવામાં આવે ત્યારે હાઇડ્રોનિયમ આયનો $(H_3O^+)$ ની સાંદ્રતાને કેવી રીતે અસર થાય છે ?
તમને ત્રણ કસનળી આપવામાં આવેલ છે. તેમાંની એક નિસ્યંદિત પાણી ધરાવે છે અને બાકીની બે અનુક્રમે ઍસિડિક અને બેઝિક દ્રાવણ ધરાવે છે. જો તમને માત્ર લાલ લિટમસ પેપર આપેલ હોય, તો તમે દરેક કસનળીમાં રહેલાં ઘટકોની ઓળખ કેવી રીતે કરશો ?
$CaOCl_2$ સંયોજનનું સામાન્ય નામ શું છે ?
એક દ્રાવણ લાલ લિટમસને ભૂરું બનાવે છે તેની $pH$ લગભગ ................. હશે..