ભૌતિક તેમજ રાસાયણિક ગુણધર્મોને આધારે ઇથેનોલ અને ઇથેનોઇક ઍસિડને તમે કેવી રીતે વિભેદિત કરશો ?

ભૌતિક તેમજ રાસાયણિક ગુણધર્મોને આધારે ઇથેનોલ અને ઇથેનોઇક ઍસિડને નીચે મુજબ જુદા પાડી શકાય છે.

$(i)$ ભૌતિક ગુણધર્મોને આધારે જુદાપણું :

$(a)$ વાસ : ઇથેનોઇક ઍસિડની તીવ્રવાસ હોય છે જ્યારે ઇથેનોલ સુગંધીદાર વાસ ધરાવે છે.

$(b)$ ગલનબિંદુ : ઇથેનોલનું ગલનબિંદુ $(156 \,K)$ એ ઇથેનોઇક ઍસિડના ગલનબિંદુ $(290\, K)$ કરતાં ઓછું હોય છે.

$(c)$ ભૌતિક અવસ્થા : ઇથેનોઇક ઍસિડ (ગ્લેસિયલ એસિટિક ઍસિડ)એ શિયાળામાં વધુ ઠંડી પડે ત્યારે ઘન અવસ્થામાં હોય છે ત્યારે ઇથેનોલ કાયમી પ્રવાહી અવસ્થામાં જ હોય છે.

$(ii)$ રાસાયણિક ગુણધર્મોને આધારે જુદાપણું :

પ્રાયોગિક રીતે આલ્કોહૉલ અને કાર્બોક્સિલિક ઍસિડને નીચેની બે પ્રક્રિયાઓ દ્વારા જુદા પાડી શકાય છે :

$(i)$ બેઇઝ (આલ્કલી) સાથે પ્રક્રિયા :

આલ્કોહૉલ (ઇથેનોલ, મિથેનોલ) $NaOH$ તથા $KOH$ જેવા બેઇઝ સાથે પ્રક્રિયા કરતા નથી, જયારે કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ (ઇથેનોઇક ઍસિડ)એ આલ્કલી $(NaOH,\, KOH)$ સાથે પ્રક્રિયા કરીને ક્ષાર અને પાણી બનાવે છે, જેમ કે, 

$CH _{3} COOH + NaOH \rightarrow CH _{3} COO ^{-} Na ^{+}+ H _{2} O$

ઇથેનોઇક ઍસિડ    સોડિયમ હાઇડ્રૉક્સાઇડ           સોડિયમ એસિટેટ

(બેઇઝ)

$CH _{3} CH _{2} OH + NaOH \rightarrow$ કોઈ પ્રક્રિયા થતી નથી

ઇથેનોલ         સોડિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ (બેઇઝ)

$(ii)$ સોડિયમ હાઇડ્રૉજન કાર્બોનેટ સાથે પ્રક્રિયા :

કાર્બોક્સિલિક ઍસિડ એ સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ સાથે તરત જ પ્રક્રિયા કરીને સતત $CO_2$ છે, વાયુના ઊભરા આવે છે. જયારે આલ્કોહોલ એ સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ સાથે પ્રક્રિયા કરી શકતો નથી. જેમકે, 

$CH _{3} COOH + NaHCO _{3} \rightarrow CH _{3} COONa + H _{2} O + CO _{2}(g)$

ઈથેનોઈક એસિડ    સોડિયમ હાઈડ્રોજન         કાર્બોનેટ સોડિયમ એસિટેટ

$CH _{3} CH _{2} OH + NaHCO_3 \rightarrow$ કોઈ પ્રક્રિયા થતી નથી 

ઇથેનોલ         સોડિયમ હાઇડ્રોજન કાર્બોનેટ

ઑક્સિડેશનકર્તા : કેટલાક પદાર્થો અન્ય પદાર્થોમાં ઑક્સિજન ઉમેરવા માટે સક્ષમ હોય છે જેને ઑક્સિડેશનકર્તા (Oxidising agents) કહેવાય છે.

આલ્કલાઇન પોટેશિયમ પરમેગેનેટ $(KM_nO_4)$ અથવા એસિટિક પોટેશિયમ ડાયક્રોમેટ $(K_2Cr_2O_7)$ એ આલ્કોહોલનું કાર્બોક્સિલિક ઍસિડમાં ઑક્સિડેશન કરે છે તેથી તેમને ઑક્સિડેશનકર્તા કહેવાય છે.