- Home
- Standard 11
- Mathematics
वह प्रतिबंध जिसके लिये ${x^3} - 3px + 2q$,${x^2} + 2ax + {a^2}$ प्रकार के गुणनखण्ड से विभाजित होगा
$3p = 2q$
$3p + 2q = 0$
${p^3} = {q^2}$
$27{p^3} = 4{q^2}$
Solution
(c) दिया गया है कि ${x^2} + 2ax + {a^2}$,
${x^3} – 3px + 2q = 0$ का गुणांक है।
माना कि ${x^3} – 3px + 2q = ({x^2} + 2ax + {a^2})(x + \lambda )$,
जहाँ $\lambda $ अचर है।
दोनों पक्षों की समान घातों के गुणांकों की तुलना करने पर,
${x^3} – 3px + 2q = {x^3} + (2a + \lambda ){x^2} + ({a^2} + 2a\lambda )x + \lambda {a^2}$
==> $2a + \lambda = 0$$ \Rightarrow \lambda = – 2a$ …..$(i)$
और $ – 3p = {a^2} + 2a\lambda $ …..$(ii)$
और $2q = \lambda {a^2}$ …..$(iii)$
$(iii)$ में $\lambda $ का मान रखने पर,
==> $2q = – 2{a^3} \Rightarrow q = – {a^3}$ ..…$(iv)$
$(ii)$ में $\lambda $ का मान रखने पर,
==>$ – 3p = {a^2} + 2a( – 2a) = {a^2} – 4{a^2} = – 3{a^2}$
==> $ – 3p = – 3{a^2} \Rightarrow p = {a^2}$
==>$p = {( – q)^{2/3}}$
==> ${p^3} = {q^2}$.