જો પ્રત્યેક અવલોકન $x_{1}, x_{2}, \ldots ., x_{n}$ માં કોઈ ધન કે ત્રણ સંખ્યા $'a'$ ઉમેરવામાં આવે, તો સાબિત કરો કે વિચરણ બદલાતું નથી. 

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

Let $\bar{x}$ be the mean of $x_{1}, x_{2}, \ldots ., x_{n} .$ Then the variance is given by

$\sigma _1^2 = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{{\left( {{x_i} - \bar x} \right)}^2}} $

If $'a$ is added to each observation, the new observations will be

$y_{i}=x_{i}+a$        .......$(1)$

Let the mean of the new observations be $\bar{y} .$ Then

$\bar y = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{y_i} = \frac{1}{n}} \sum\limits_{i = 1}^n {\left( {{x_i} - a} \right)} $

$ = \frac{1}{n}\left[ {\sum\limits_{i = 1}^n {{x_i}} \sum\limits_{i = 1}^n a } \right] = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{x_i} + \frac{{na}}{n} = } \bar x + a$

i.e.        $\bar{y}=\bar{x}+a$           ..........$(2)$

Thus, the variance of the new observations

$\sigma _2^2 = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{{\left( {{y_i} - \bar y} \right)}^2}}  = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{{\left( {{x_i} + a - \bar x - a} \right)}^2}} $         [ Using $(1)$ and $(2)$ ]

$ = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^n {{{\left( {{x_i} + \bar x} \right)}^2}}  = \sigma _1^2$

Thus, the variance of the new observations is same as that of the original observations.

Similar Questions

નીચે આપેલ માહિતી માટે વિચરણ અને પ્રમાણિત વિચલન શોધો : 

${x_i}$ $4$ $8$ $11$ $17$ $20$ $24$ $32$
${f_i}$ $3$ $5$ $9$ $5$ $4$ $3$ $1$

પાંચ અવલોકનોનો મધ્યક અને વિચરણ અનુક્રમે $5$ અને $9.20$ છે જો તેમાંથી ત્રણ અવલોકનો $1, 3$ અને $8$ હોય તો બાકીના અવલોકનોનો ગુણોત્તર મેળવો. 

  • [JEE MAIN 2019]

ધારોકે ગણ $A$ અને $B$ બન્ને માં $5$ ઘટકો છે.ધારોકે ગણ $A$ અને $B$ ના ધટકોના મધ્યક અનુક્રમે $5$ અને $8$ છે તથા ગણ $A$ અને $B$ ના ઘટકોનું વિચરણ અનુક્રમે $12$ અને $20$ છે.$A$ ના પ્રત્યેક ઘટકોમાંથી $3$ બાદ કરીને અને $B$ના પ્રત્યેક ઘટકોમાં $2$ ઉમેરીને $10$ ધટકોવાળો નવો ગણ $C$ બનાવવામાં આવે છે.તો $C$ ના ધટકોના મધ્યક અને વિચરણનો સરવાળો $.......$ છે.

  • [JEE MAIN 2023]

$7$ અવલોકનોનો મધ્યક અને વિચરણ અનુક્રમે $8$ અને $16$ છે જો પ્રથમ પાંચ અવલોકનો $2, 4, 10,12,14$ હોય તો બાકી રહેલા અવલોકનોનો ધન તફાવત .............. થાય 

  • [JEE MAIN 2020]

જો $x_i $ નું પ્રમાણિત વિચલન $10$  હોય તો ($50 + 5x_i$)નું વિચરણ કેટલું હશે ?