નળાકારની લંબાઈ કે જે  $0.1\, cm $ જેટલી અલ્પતમ ક્ષમતા ધરાવતાં મીટર સળિયાની મદદથી માપેલ છે. તેનો વ્યાસ $ 0.01\,cm$  અલ્પત્તમ ક્ષમતા ધરાવતા વર્નિયર કેલીપર્સની મદદથી માપેલ છે. આપેલ લંબાઈ $ 5.0\, cm$ અને  $2.00\, cm $ વ્યાસ છે. કદમાં પ્રતિશત ત્રુટિ ........ $\%$ હશે .

નળાકારની લંબાઈ વર્નિયર કેલિપર્સથી માપવામાં આવી છે તેના અવલોકનો નીચે મુજબ છે. તો ચોથા અને આઠમા અવલોકનમાં નિરપેક્ષ ત્રુટિ અનુક્રમે...મળે.

$3.29 \,cm, 3.28\, cm, 3.29 \,cm, 3.31 \,cm,$ $ 3.28\, cm, 3.27 \,cm, 3.29 \,cm, 3.30\, cm$

સ્ટોપ વોચની લઘુત્તમ માપ શક્તિ $\frac{1}{5}$ સેકન્ડ છે. લોલકના $20$ દોલન માટેનો સમય $25\;s $ નોંધાયો. આ માપનમાં મહત્તમ પ્રતિશત ત્રુટિ ........ $\%$ હશે .

સાદા લોલકનાં દોલનોનો આવર્તકાળ $T =2 \pi \sqrt{\frac{ L }{ g }}$ છે. $1\,mm$ જેટલા લઘુત્તમ કાપા ધરાવતી મીટર પટ્ટી વડે મપાયેલ $L$ નું મૂલ્ય $1.0\, m$ અને એક દોલન માટે $0.01$ સેકન્ડ જેટલું વિભેદન ધરાવતી સ્ટોપવૉચ વડે મપાયેલ એક સંપૂર્ણ દોલનનો સમય $1.95$ સેકન્ડ છે. $g$ માં મપાયેલ પ્રતિશત ત્રુટિ ..... $\%$ હશે.

''સાધનનું લઘુતમ માપ શક્ય એટલું નાનું હોય તેવું સાધન વાપરવું હિતાવહ છે.” આ વિધાન સ્પષ્ટ કરો.

સાદા લોલકના પ્રયોગમાં લોલકનો આવર્તકાળ $T=2 \pi \sqrt{\frac{l}{g}}$ પરથી માપવામાં આવે છે. જો આવર્તકાળ અને લંબાઈના માપનમાં મહત્તમ પ્રતિશત ત્રુટિ અનુક્રમે $2 \% $ અને $ 2 \% $ હોય, તો $g$ ના માપનમાં મળતી મહત્તમ પ્રતિશત ત્રુટિ  ......... $\%$ હોય.