સદિશોના સરવાળા અને બાદબાકી માટેની બૈજિક રીતે સમજાવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

ધારો કે, $\overrightarrow{ A }$ અને $\overrightarrow{ B }$ એ $x y$-સમતલમાં આવેલા બે સદિશો છે.

$\overrightarrow{ A }$ ના ધટકો $\left( A _{x}, A _{y}\right)$ છે.

$\overrightarrow{ B }$ ના ધટકો $\left( B _{x}, B _{y}\right)$ છે.

$\therefore \overrightarrow{ A }= A _{x} \hat{i}+ A _{y} \hat{j}$ અને

$\therefore \overrightarrow{ B }= B _{x} \hat{i}+ B _{y} \hat{j}$

$\overrightarrow{ A }$ અને $\overrightarrow{ B }$ નો સરવાળો અથવા બાદબાકી $\overrightarrow{ R }$ હોય, તો

$\overrightarrow{ R }=\overrightarrow{ A } \pm \overrightarrow{ B }$

$\therefore$ $\overrightarrow{ R }=\left( A _{x} \hat{i}+ A _{y} \hat{j}\right) \pm\left( B _{x} \hat{i}+ B _{y} \hat{j}\right)$ 

સદિશોના સરવાળા માટે ક્રમનો અને જૂથનો નિયમ વાપરતાં,

$\therefore \overrightarrow{ R }=\left( A _{x}+ B _{x}\right) \hat{i} \pm\left( A _{y}+ B _{y}\right) \hat{j}$

$\therefore \overrightarrow{ R }= R _{x} \hat{i} \pm R _{y} \hat{j}$

જ્યાં,$R _{x}= A _{x} \pm B _{x}$

$R _{y}= A _{y} \pm B _{y}$

આમ, $\overrightarrow{ R }$ નો દરેક ધટક એ સદિશ $\overrightarrow{ A }$ અને સદિશ $\overrightarrow{ B }$ ના અનુરૂપ ધટકોના સરવાળા જેટલો હોય છે. આ રીતે ત્રિ-પરિમાણમાં,

$\overrightarrow{ A }= A _{x} \hat{i}+ A _{y} \hat{j}+ A _{z} \hat{k}$

$\overrightarrow{ B }= B _{x} \hat{i}+ B _{y} \hat{j}+ B _{z} \hat{k}$ હોય,તો

$\overrightarrow{ R }=\overrightarrow{ A } \pm \overrightarrow{ B }$

$\therefore \overrightarrow{ R }= R _{x} \hat{i} \pm R _{y} \hat{j}$

$R _{x}= A _{x} \pm B _{x}$

$R _{y}= A _{y} \pm B _{y}$

$R _{z}= A _{z} \pm B _{z}$

આ રીતની મદદથી ગમે તેટલી સંખ્યાના સદિશોનો સરવાળો કે બાદબાકી કરી શકાય છે.

Similar Questions

$\vec A $ અને $\vec B $ પરિણામી સદિશ $\vec A $ ને લંબ છે .$\vec A $ અને $\vec B $ વચ્ચેનો ખૂણો કેટલો હશે ?

સદિશ $\overrightarrow a $ ને $d\theta $ખૂણે ફેરવતાં $|\Delta \overrightarrow a |$ અને $\Delta a$ મેળવો.

આકૃતિમાં ત્રણ સદિશો$\mathop {\,a}\limits^ \to \,,\,\mathop {\rm{b}}\limits^ \to \,\,$ અને $ \,\mathop {\rm{c}}\limits^ \to \,$આપેલી જ્યાં $R$ એ $PQ$ નું મધ્યબિંદુ છે તો નીચેના પૈકી કયો સંબંધ સાચો છે ?

બે સદિશો $\mathop A\limits^ \to  $ અને $\mathop B\limits^ \to  $ વચ્ચેનો ખૂણો $\theta $ કેટલો હોવો જોઈએ જેથી પરિણામી સદિશ $\mathop R\limits^ \to  $ નું મૂલ્ય મહત્તમ મળે. 

વસ્તુ ઉપ૨ $\vec{F}_1$ અને $\vec{F}_2$ બળ પ્રવર્ત છે. એક બળનું મૂલ્ય બીજા બળ કરતા ત્રણ ગણું છે અને આ બે બળોનું પરિણામી બળ મૂલ્યમાં મોટા બળ જેટલું મળે છે. બળ $\vec{F}_1$ અને $\vec{F}_2$ વચ્ચેનો કોણ $\cos ^{-1}\left(\frac{1}{n}\right)$ છે. $|n|$ નું મૂલ્ય. . . . . . . . .થશે.

  • [JEE MAIN 2024]