- Home
- Standard 11
- Mathematics
यदि समीकरण ${x^3} - 9{x^2} + 14x + 24 = 0$ के दो मूलों का अनुपात $3 : 2$ हो तो मूल होंगे
$6, 4, -1$
$6, 4, 1$
$-6, 4, 1$
$-6, -4, 1$
Solution
माना अभीष्ट मूल $3\alpha ,\,\,2\alpha ,\,\,\beta $ हैं।
( दो मूलों का अनुपात $3:2$ है)
$\therefore \,\,\,\,\,\sum \alpha = 3\alpha + 2\alpha + \beta = \frac{{ – ( – 9)}}{1} = 9$
$5\alpha + \beta = 9$ ..…$(i)$
$\sum \alpha \beta = 3\alpha .2\alpha + 2\alpha .\beta + \beta .3\alpha $$ = 14$
$5\alpha \beta + 6{\alpha ^2} = 14$ …..$(ii)$
तथा $\sum \alpha \beta \gamma = 3\alpha .2\alpha .\beta = – 24$
$6{\alpha ^2}\beta = – 24$ या ${\alpha ^2}\beta = – 4$ …..$(iii)$
$(i)$ से$\beta = 9 – 5\alpha ,$ $\beta $ का मान $(ii)$ में रखने पर
$5\alpha (9 – 5\alpha ) + 6{\alpha ^2} = 14$
$19{\alpha ^2} – 45\alpha + 14 = 0$
$(\alpha – 2)(19\alpha – 7) = 0$
$\alpha = 2$ या $\frac{7}{{19}}$
$\therefore $ $(i)$ से यदि $\alpha = 2,$तब $\beta = 9 – 5 \times 2$ $= -1$
$\alpha = 2,\beta = – 1$ समीकरण $(iii)$ को संतुष्ट करते हैं अत: मूल $6, 4, -1$ है।