- Home
- Standard 9
- Science
$8 \,g$ ઑક્સિજનમાં જ્યારે $3.0 \,g$ કાર્બનનું દહન કરવામાં આવે ત્યારે $11.00 \,g$ કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ બને છે, જયારે $3.0 \,g$ કાર્બનને $50.00\, g$ ઑક્સિજનમાં દહન કરવામાં આવે ત્યારે કેટલા ગ્રામ કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ બનશે ? રાસાયણિક સંયોગીકરણનો કયો નિયમ તમારા જવાબ માટે દિશા સૂચવે છે ?
Solution
કાર્બનનું ઑક્સિજનમાં દહન પ્રક્રિયાનું સમીકરણ
$C$ $+$ $O_2$ $\to$ $CO_2$
$1$ મોલ $1$ મોલ $1$ મોલ
કાર્બન ઓક્સિજન કાર્બન ડાયોક્સાઇડ
$\begin{array}{ccc}12 g & 32 g & 12+(2 \times 16)=44 g \\ 3 g & 8 g & \therefore 3+8=11 g \end{array}$
સમીકરણ પરથી કહી શકાય છે કે $12\, g$ કાર્બનનું $32\, g$ ઑક્સિજનમાં દહન થવાથી $44\,g$ કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ મળે છે. તેવી જ રીતે $3 \,g$ કાર્બનનું $8 \,g$ ઑક્સિજનમાં દહન થવાથી $11\, g$ કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ મળે છે.
એટલે કે જયારે $3 \,g$ કાર્બનનું $50 \,g$ ઑક્સિજનમાં દહન કરવામાં આવે ત્યારે માત્ર $8 \,g$ જ ઑક્સિજન વપરાય છે.
આથી $50 – 8 = 42\,g$ ઑક્સિજન વપરાયા વગર રહે છે.
આ પ્રક્રિયા રાસાયણિક સંયોગીકરણનો નિશ્ચિત પ્રમાણનો નિયમ સૂચવે છે.