એક વિદ્યાર્થી તારનો યંગ મોડ્યુલસ શોધવા $Y=\frac{M g L^{3}}{4 b d^{3} \delta}$ સૂત્રનો ઉપયોગ કરે છે. $g$ નું મૂલ્ય કોઈ પણ સાર્થક ત્રુટિ વગર $9.8 \,{m} / {s}^{2}$ છે. તેને લીધેલા અવલોકનો નીચે મુજબ છે. 

ભૌતિક રાશિ	માપન માટે લીધેલા સાધનની લઘુતમ માપશક્તિ	અવલોકનનું મૂલ્ય
દળ $({M})$	$1\; {g}$	$2\; {kg}$
સળિયાની લંબાઈ $(L)$	$1 \;{mm}$	$1 \;{m}$
સળિયાની પહોળાય $(b)$	$0.1\; {mm}$	$4 \;{cm}$
સળિયાની જાડાઈ $(d)$	$0.01\; {mm}$	$0.4\; {cm}$
વંકન $(\delta)$	$0.01\; {mm}$	$5 \;{mm}$

તો $Y$ ના માપનમાં આંશિક ત્રુટિ કેટલી હશે?

એક વિદ્યાર્થીં $\left( { g = \,\,\frac{{4{\pi ^2}\ell }}{{{T^2}}}} \right)$ ની ગણતરી માટે પ્રયોગ કરે છે. લંબાઈ $\ell$ માં ત્રુટિ $\Delta \,\ell$ અને સમય $T$ માં $\Delta T$ અને $n$ લીધેલા પરિણામોની સંખ્યા છે. $g$ નું માપન કોના માટે સૌથી ચોકકસાઈ પૂર્વકનું હશે ?

'' માપનની ચોકસાઈ, નિરપેક્ષ ત્રુટિ વડે નહિ પરંતુ પ્રતિશત ત્રુટિ વડે જ નક્કી કરી શકાય છે.” આ વિધાન સમજાવો.

જો $\theta _1= 25.5 \pm 0.1\,^oC$ અને ${\theta _2} = 35.3 \pm 0.1{{\mkern 1mu} ^o}C$ હોય, તો ${\theta _1}\, - \,{\theta _2}$ શોધો.

કોઈ પણ સાધનથી માપેલ માપનમાં ત્રુટિ કેટલી હોય છે ?

સાદા લોલકના પ્રયોગમાં લોલકનો આવર્તકાળ $T=2 \pi \sqrt{\frac{l}{g}}$ પરથી માપવામાં આવે છે. જો આવર્તકાળ અને લંબાઈના માપનમાં મહત્તમ પ્રતિશત ત્રુટિ અનુક્રમે $2 \% $ અને $ 2 \% $ હોય, તો $g$ ના માપનમાં મળતી મહત્તમ પ્રતિશત ત્રુટિ  ......... $\%$ હોય.