निम्नलिखित आँकड़ों के लिए माध्य व प्रसरण ज्ञात कीजिए।
${x_i}$ | $92$ | $93$ | $97$ | $98$ | $102$ | $104$ | $109$ |
${f_i}$ | $3$ | $2$ | $3$ | $2$ | $6$ | $3$ | $3$ |
The data is obtained in tabular form as follows.
${x_i}$ | ${f_i}$ | ${f_i}{x_i}$ | ${{x_i} - \bar x}$ | ${\left( {{x_i} - \bar x} \right)^2}$ | ${f_i}{\left( {{x_i} - \bar x} \right)^2}$ |
$92$ | $3$ | $276$ | $-8$ | $64$ | $192$ |
$93$ | $2$ | $186$ | $-7$ | $49$ | $98$ |
$97$ | $3$ | $291$ | $-3$ | $9$ | $27$ |
$98$ | $2$ | $196$ | $-2$ | $4$ | $8$ |
$102$ | $6$ | $612$ | $2$ | $4$ | $24$ |
$104$ | $3$ | $312$ | $4$ | $16$ | $48$ |
$109$ | $3$ | $327$ | $9$ | $81$ | $243$ |
$22$ | $2200$ | $640$ |
Here, $N = 22,\sum\limits_{i = 1}^7 {{f_i}{x_i}} = 2200$
$\therefore \bar x = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^7 {{f_i}{x_i}} = \frac{1}{{22}} \times 2200 = 100$
Variance $\left( {{\sigma ^2}} \right) = \frac{1}{N}\sum\limits_{i = 1}^7 {{f_i}{{\left( {{x_i} - \bar x} \right)}^2} = } \frac{1}{{22}} \times 640 = 29.09$
किसी समूह के प्रेक्षणों ${x_1},\,{x_2},\,.....{x_n}$ के लिये परिसर $r$ तथा मानक विचलन ${S^2} = \frac{1}{{n - 1}}\sum\limits_{i = 1}^n {{{({x_i} - \bar x)}^2}} $ हैं, तब
पहली $50$ सम प्राकृत संख्याओं का प्रसरण है:
माना बंटन
$X_i$ | $0$ | $1$ | $2$ | $3$ | $4$ | $5$ |
$f_i$ | $k+2$ | $2k$ | $K^{2}-1$ | $K^{2}-1$ | $K^{2}-1$ | $k-3$ |
जहाँ $\sum \mathrm{f}_{\mathrm{i}}=62$ है, का माध्य $\mu$ तथा मानक विचलन $\sigma$ हैं। यदि $[\mathrm{x}]$ महत्तम पूर्णांक $\leq \mathrm{x}$ है, तो $\left[\mu^2+\sigma^2\right]$ बराबर है
माना $10$ प्रेक्षणों $\mathrm{a}_1, \mathrm{a}_2, \ldots . \mathrm{a}_{10}$ के लिए $\sum_{\mathrm{k}=1}^{10} \mathrm{a}_{\mathrm{k}}=50$तथा $\sum_{\forall k < j} a_k \cdot a_j=1100$ है। तो $a_1, a_2, \ldots, a_{10}$ का मानक विचलन बराबर है :
$20$ प्रेक्षणों के माध्य तथा मानक विचलन क्रमश: $10$ तथा $2.5$ निकाले गये। यह पाया गया कि गलती से एक आंकड़ा $35$ की जगह $25$ लिया गया था। यदि सही आकड़ों का माध्य तथा मानक विचलन क्रमशः $\alpha$ तथा $\sqrt{\beta}$ हैं, तो $(\alpha, \beta)$ है