- Home
- Standard 12
- Physics
एक प्रकाश उत्सर्जक सेल में कार्यकारी तरंगदैर्ध्य $\lambda $ है एवं सबसे तेज इलेक्ट्रॉन का वेग $v$ है। यदि उत्तेजित तरंगदैर्ध्य बदलकर $\frac{{3\lambda }}{4}$ हो जाये तो सबसे तेज इलेक्ट्रॉन का वेग होगा
$v\;{(3/4)^{1/2}}$
$v\;{(4/3)^{1/2}}$
$ < v\;{(4/3)^{1/2}}$
$ > v\;{(4/3)^{1/2}}$
Solution
$h\nu – {W_0} = \frac{1}{2}mv_{\max }^2$
$\Rightarrow \frac{{hc}}{\lambda } – \frac{{hc}}{{{\lambda _0}}} = \frac{1}{2}mv_{\max }^2$
$ \Rightarrow hc\left( {\frac{{{\lambda _0} – \lambda }}{{\lambda {\lambda _0}}}} \right) = \frac{1}{2}mv_{\max }^2$
$ \Rightarrow {v_{\max }} = \sqrt {\frac{{2hc}}{m}\left( {\frac{{{\lambda _0} – \lambda }}{{\lambda {\lambda _0}}}} \right)} $
जब तरंगदैध्र्य $\lambda $ एवं वेग $v$ है, तब
$v = \sqrt {\frac{{2hc}}{m}\left( {\frac{{{\lambda _0} – \lambda }}{{\lambda {\lambda _0}}}} \right)} $ …. $(i)$
जब तरंगदैध्र्य $\frac{{3\lambda }}{4}$ एवं वेग $v$' है तब
$v' = \sqrt {\frac{{2hc}}{m}\left[ {\frac{{{\lambda _0} – (3\lambda /4)}}{{(3\lambda /4) \times {\lambda _0}}}} \right]} $ ….$(ii)$
समीकरण $(ii)$ को $(i)$ से भाग देने पर
$\frac{{v'}}{v} = \sqrt {\frac{{[{\lambda _0} – (3\lambda /4)]}}{{\frac{3}{4}\lambda {\lambda _0}}} \times \frac{{\lambda {\lambda _0}}}{{{\lambda _0} – \lambda }}} $
$v' = v{\left( {\frac{4}{3}} \right)^{1/2}}\sqrt {\frac{{[{\lambda _0} – (3\lambda /4)]}}{{{\lambda _0} – \lambda }}} $ अर्थात् $v' > v{\left( {\frac{4}{3}} \right)^{1/2}}$