એક સમાંતર શ્રેણીનાં પ્રથમ $p, q$ અને $r$ પદોના સરવાળા અનુક્રમે $a, b$ અને $c$ છે. સાબિત કરો કે $\frac{a}{p}(q-r)+\frac{b}{q}(r-p)+\frac{c}{r}(p-q)=0$

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

Let $a_{1}$ and $d$ be the first term and the common difference of the $A.P.$ respectively According to the given information,

$S_{p}=\frac{p}{2}\left[2 a_{1}+(p-1) d\right]=a$         .........$(1)$

$\Rightarrow 2 a_{1}+(p-1) d=\frac{2 a}{p}$

$S_{q}=\frac{q}{2}\left[2 a_{1}+(q-1) d\right]=b$          ............$(2)$

$S_{r}=\frac{r}{2}\left[2 a_{1}+(r-1) d\right]=c$

$\Rightarrow 2 a_{1}+(r-1) d=\frac{2 c}{r}$            ............$(3)$

Subtracting $(2)$ from $(1),$ we obtain

$(p-1) d-(q-1) d=\frac{2 a}{p}-\frac{2 b}{q}$

$\Rightarrow d(p-1-q+1)=\frac{2 a q-2 b p}{p q}$

$\Rightarrow d(p-q)=\frac{2 a q-2 b p}{p q}$

$\Rightarrow d=\frac{2(a q-b p)}{p q(p-q)}$        ..........$(4)$

Subtracting $(3)$ from $(2),$ we obtain 

$(q-1) d-(r-1) d=\frac{2 b}{q}-\frac{2 c}{r}$

$\Rightarrow d(q-1-r+1)=\frac{2 b}{q}-\frac{2 c}{r}$

$\Rightarrow d(q-r)=\frac{2 b r-2 q c}{q r}$

$\Rightarrow d=\frac{2(b r-q c)}{q r(q-r)}$           ...........$(5)$

Equating both the values of $d$ obtained in $(4)$ and $(5),$ we obtain

$\frac{a q-b p}{p q(p-q)}=\frac{b r-q c}{q r(q-r)}$

$\Rightarrow q r(q-r)(a q-b q)=p q(q-q)(b r-q c)$

$\Rightarrow r(a q-b p)(q-r)=p(b r-q c)(p-q)$

$\Rightarrow(a q r-b p r)(q-r)=(b p r-p q c)(p-q)$

Dividing both sides by $pqr,$ we obtain

$\left(\frac{a}{p}-\frac{b}{q}\right)(q-r)=\left(\frac{b}{q}-\frac{c}{r}\right)(p-q)$

$\Rightarrow \frac{a}{p}(q-r)-\frac{b}{q}(q-r+p-q)+\frac{c}{r}(p-q)=0$

$\Rightarrow \frac{a}{p}(q-r)+\frac{b}{q}(r-p)+\frac{c}{r}(p-q)=0$

Thus, the given result is proved.

Similar Questions

જો $a_1, a_2, .. a_{24}$ સમાંતર શ્રેણીમાં હોય અને $a_1 + a_5 + a_{10} + a_{15} + a_{20} + a_{24} = 225$ થાય, તો આ સમાંતર શ્રેણીના $24$ પદોનો સરવાળો કેટલો થાય ?

જો $2x, x + 8$ અને $3x + 1$ સમાંતર શ્રેણીમાં હોય, તો $x = ….$

જો $a,b,c,d$ અને $p$ જુદી જુદી વાસ્તવિક સંખ્યાઓ હોય કે જેથી $(a^2 + b^2 + c^2)\ p^2 - 2p (ab + bc + cd) + (b^2 + c^2 + d^2) \leq  0$, થાય તો ....

જો સમાંતર શ્રેણી નું $p$  મું, $q$  મું , $r$  મું પદ અનુક્રમે  $1/a, 1/b, 1/c$   હોય તો $ab(p - q) + bc(q - r) + ca(r - p) = …….$ 

જો અશૂન્ય સામાન્ય તફાવત સાથે સમાંતર શ્રેણીના $100$ માં પદના $100$ ગણા એ તેના $50$ માં પદના $50$ ગણા બરાબર હોય, તો તેનું $150$ મું પદ કયું હોય ?